Abstract:

Türkiyenin coğrafik konumu itibariyle ticaret yolları üzerinde yer alması biberin diğer ülkelere yayılmasında etkili olmuştur. Ülkemizde çok sayıda yerel populasyonlara ve ticari çeşitler biber yetiştiriciliğinde kullanılmaktadır. Biber ıslahının başarısı yüksek genetik çeşitliliğe sahip kaynakların varlığına, genetik materyalin özelliklerine ve istenen özelliğe sahip kombinasyonların oluşturulmasına dayanmaktadır. Bitkisel materyalin karekterizasyonu bu işlemin ilk adımını oluşturmaktadır. Bu çalışmada kullanılan bitkisel materyalin kaynağını; 2004-2007 yılları arasında yürütülen, yerel biber genotiplerinin morfolojik ve agronomik özellikler yönünden karakterizasyonu amacıyla yürütülen çalışmadan sağlanan gen kaynağını oluşturmaktadır. Morfolojik özellikleri tanımlanan bu gen havuzunun moleküler yöntemler ile karakterizasyonu amacıyla yürütülen bu projede ise toplam 94 yerel biber genotipinin birbirlerine olan genetik uzaklıkları SRAP (Sequence related amplified polymorphism) markör sistemi kullanılarak belirlenmiştir. Elde edilen veriler istatistiki olarak değerlendirildiğinde incelenen genotiplerin yüksek düzeyde varyabilitiye sahip, büyük bir bölümünün genetik yönden uzak akraba olduğu ve dendogramda farklı gruplarda yer aldığı görülmüştür. 33 SRAP markör kombinasyonu kullanılarak yapılan moleküler analizler sonucunda varyasyonun %85’i 9 faktör grubunda yer almış ve genotiplerin genetik uzaklıkları %62 ile %94 arasında değişmiştir. Bu sonuçlar ileride yürütülecek ıslah programlarında genotiplerin daha etkin kullanımına imkan sağlarken ıslah süresini büyük ölçüde kısaltacaktır. 

Keywords: