Özet:

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin 15 maddesi uyarınca “herkesin bir vatandaşlığa hakkı vardır” ve “hiç kimse keyfi olarak vatandaşlıktan yoksun bırakılamaz”. Kural olarak, devlet kimleri vatandaşlığa kabul edeceği konusunda tam bir serbestliğe sahiptir. Devletlerin sahip olduğu söz konusu geniş yetki vatandaşlıktan çıkarma bakımından da geçerlidir. Genellikle vatandaşlıktan çıkarmaya ilişkin hususlar devletlerin vatandaşlık kanunlarıyla düzenlenmektedir. Devletlerin vatandaşlığa ilişkin düzenleme-lerde değişiklik yapma ve esnek kurallar getirme konusunda da geniş bir yetkiye sahip olduğu kabul edilmektedir. Vatandaşlığa ilişkin düzenlemelerin uluslararası hukukla uyumlu olması bireylerin temel insan haklarının korunması ve insan haklarına erişimi bakımından önem taşımaktadır. Çalışmada Özbek Vatandaşlık Kanunu çerçevesinde vatandaşlıktan çıkarmanın genel gerekçeleri izah edilecektir. Bu çerçevede Özbek Vatandaşlık Kanunu’nda vatandaşlıktan çıkarmaya ilişkin genel hususlar ayrıntılı bir şekilde incelenecektir. Vatandaşlıktan çıkarma devletin egemenlik yetkisi çerçevesinde değerlendirilmesine rağmen söz konusu yetkiyi sınırlayıcı nitelikte olan bazı milletlerarası anlaşmalar vardır. Bu anlamda Özbek Vatandaşlık Kanunun uluslararası standartlarla uyumlu olması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler: