ASOS INDEKS
Views
5
Osmanlı eğitim teşkilatında modern teftiş hizmetlerinin on dokuzuncu yüzyılda başladığı bilinmektedir. İlk olarak, Mekâtib-i Umumiye Nezareti kurulduktan sonra sıbyan mekteplerinin teftişi amacıyla “muin” adı verilen müfettişler tayin edilmiştir. Ancak Osmanlı eğitim sisteminde teftiş konusu da eğitime dair diğer pek çok konu gibi, ciddî olarak ilk defa Türk eğitim tarihinin en önemli belgelerinden biri olan Maarif-i Umumiye Nizamnamesi ile ele alınmıştır. Osmanlı eğitimine önemli yenilikler getiren ve eğitim teşkilatını sil baştan düzenleyen Maarif-i Umumiye Nizamnamesi, teftiş konusunda da önemli bir düzenleme yaparak teftiş hizmetlerinin Maarif Nezaretinin resmî görevleri arasına girmesini sağlamıştır. Maarif-i Umumiye Nizamnamesi’ne göre merkeze olduğu gibi taşraya da maarif müfettişleri atanacaktı. Ne var ki, taşrada maarif teşkilatı hemen kurulamadığı için vilayetlere maarif müfettişlerinin atanması gecikmiştir. Taşra maarif teşkilatı ancak 1880’li yıllarda belli bir düzene sokulabilmiştir. Ancak bu tarihten sonra vilayetlere maarif müdürleri ve müfettişler tayin edilebilmiştir. İkinci Meşrutiyet dönemi ise Osmanlı eğitim teşkilatının yeniden yapılandırıldığı bir dönemdir. Bu dönemde yeniden ele alınan konulardan biri de teftiş hizmetleridir. Denilebilir ki eğitimde teftiş hizmetleri ilk defa bu dönemde sağlam bir düzene bağlanmaya çalışılmıştır. Maarif Nezaretinin bu dönemde teftiş hizmetlerine önemli miktarda bütçe ayırdığı bilinmektedir. Nezaret bu dönemde teftiş hizmetlerine dair çok sayıda ayrıntılı talimatname ve nizamname yayımlamıştır. Bu makalede söz konusu teftiş mevzuatı, nizamname ve talimatnamelerden hareketle yeniden ele alınmaktadır.
It is known that modern inspection services in the Ottoman education organization started in the 19th century. First, after the Ministry of Education was established in 1846, inspectors called "muin" were appointed to inspect primary schools. However, the subject of inspection in the Ottoman education system was dealt with seriously for the first time with the Regulation of General Education. Regulation of General Education which reorganized the Ottoman education organization, also made important regulations on inspection services. Thus, inspection services became one of the official duties of the Ministry of Education. According to the Regulation of General Education, education inspectors would be appointed to the provincial center as well as to the center. However, the appointment of education inspectors to the provinces was delayed because the education organization could not be established in the provinces immediately. The provincial education organization could only be put in order in the 1880s. However, after this date, education directors and therefore education inspectors could be appointed to the provinces. The Second Constitutional Period is a period in which the Ottoman education organization was restructured. In this period, one of the subjects that were reconsidered is education inspection services. It can be said that inspection services in education were organized for the first time in this period. It is known that the Ministry of Education allocated a significant amount of budget for inspection services in this period. During this period, the Ministry of Education published many detailed instructions and regulations on inspection services. In this article, the inspection legislation in question is reconsidered on the basis of regulations and instructions.
Article Detail 
Similar Articles
Download PDF
Journal Information
Listen Paper
Cite
Print This Page
Share
Mendeley
