Abstract:

Kök yara nematodları, Pratylenchus spp. bitkilerin kökünde beslenir ve toprak kökenli patojenlerin bitkiye girişinisağlayan yaralanmalara sebep olur. Buğday yetiştiriciliğinde nematodlara karşı en etkin mücadele yöntemi dayanıklı/ tolerant çeşitlerin kullanımı olarak bilinmektedir. Bu çalışmada, Türkiye’de yetiştiriciliği yapılan 82 adet ekmeklik buğday çeşidinin kök yara nematodları, Pratylenchus thornei ve P. neglectus’a karşı in vitro koşullarda dayanıklılıkları araştırılmıştır. Çalışma sonucunda denemeye alınan buğday genotiplerinden P. thornei ve P. neglectus’a karşı dayanıklı çeşide rastlanılmamıştır. Bununla birlikte, P. thornei’ye karşı 29 çeşit orta dayanıklı, 44 çeşit orta hassas ve 9 çeşidin hassas olduğu ve P. neglectus’a karşı ise 37 çeşit orta dayanıklı, 38 çeşit orta hassas ve 7 çeşidin hassas olduğu saptanmıştır. Ayrıca, 14 adet buğday çeşidi hem P. thornei’ye hem de P. neglectus’a karşı orta derecede dayanıklı bulunmuştur. Denemeye alınan çeşitler içerisinde Uzunyayla, Atlı, Yayla 305 ve Harmankaya buğday çeşitleri CROC_1/AE. SQUARROSA(224)//OPATA) buğday çeşidine göre daha yüksek performans gösterdiği için ulusal ıslah programlarına dahil edilmesi önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: Kök yara nematodu; P. thornei; P. neglectus; Buğday; Dayanıklılık

Keywords: