Abstract:

Bu araştırma, sakız geveni (Astragalus gummifer labill.) çalısının tohumlarının çimlenmesine çimlenme sıcaklığı ve 12 dormansi kırma uygulamasının etkilerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma 2019 yılında Iğdır Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Anabilim Dalı laboratuvarında gerçekleştirilmiştir. Sakız geveni tohumları karanlıkta 10, 15, 20 ve 25 °C sabit ve 20/10 °C, 20/15 °C, 25/10 °C ve 25/15 °C değişken sıcaklıklarda 28 gün süreyle çimlendirilmiştir.. Araştırma sonucunda en yüksek toplam çimlenme oranı %10,7 ile 25/10 °C ve 25/15 °C sıcaklıklarda tespit edilmiştir. Astragalus gummifer tohumlarında %89.3 dormansi olduğu belirlendi. Daha sonra 12 dormansi kırma yöntemi (matris priming, hidro priming, giberellik asit (GA3)), potasyum nitrat, soğuk nemli katlama, ılık katlama, sıcak+soğuk nemli katlama, soğuk+ılık nemli katlama, soğuk su, sıcak su, mekanik aşındırma ve kimyasal aşındırma) uygulandı. Dormansi kırma uygulamaları yapıldıktan sonra tohumlar tekrar 25/15 °C'de çimlendirilmiştir. Çalışma sonunda en yüksek toplam çimlenme yüzdesinin %50,7 ile 2 dakika sıcak su uygulamasından elde edildiği ortaya çıkmıştır. Öte yandan, matris priming, hidro priming, giberellik asit, potasyum nitrat, soğuk nemli katlama, ılık nemli katlama, soğuk+ılık nemli katlama, mekanik aşındırma ve kimyasal aşındırma uygulamalarının dormansinin giderilmesinde etkisinin olmadığı belirlendi.

Keywords: