Görüntüleme
10
Korunan alanlarda koruma-kullanma dengesi sağlanarak yönetim etkinliğinin sürekli olarak değerlendirilmesi ve iyileştirici önlemlerin alınması sürdürülebilir bir yönetim için gereklidir. Bu çalışmanın amacı Türkiye’deki korunan alanların yönetim etkinlik düzeyinin belirlemek ve değerlendirmektir. Çalışmada örnek alan olarak Ege Bölgesindeki Spil Dağı Milli Parkı, Dilek Yarımadası-Büyük Menderes Deltası Milli Parkı ve Marmaris Milli Parkı seçilmiştir. Söz konusu alanların yönetim etkinlik düzeyinin belirlenmesinde küresel düzeyde yaygın olarak uygulanan araçlardan Yönetim Etkinliğini İzleme Aracı (METT-4) kullanılmıştır. Her üç milli parkın uzun devreli gelişme planları, yöneticiler ile yapılan görüşmeler ve METT-4 uygulamasından elde edilen veriler bu araştırmanın materyalini oluşturmaktadır. METT-4’ün uygulanmasında alanların bizzat yönetimlerinden sorumlu Milli Park Müdürleri, Milli Park Müdür Yardımcıları ve Milli Park Şeflerinin görüşlerine yer verilmiştir. Elde edilen veriler çizelgeler ile gösterilmiş ve verilerin değerlendirilmesinde yüzde hesaplamaları ile ortalamadan yararlanılmıştır. Yapılan değerlendirmeler neticesinde, Spil Dağı Milli Parkının yönetim etkinlik düzeyi %58 (orta düzeyde), Dilek Yarımadası-Büyük Menderes Deltası Milli Parkının %63 (iyi düzeyde) ve Marmaris Milli Parkının %48 (orta düzeyde) olarak bulunmuştur. Üç milli parkın yönetim etkinlik düzeyinin aritmetik ortalaması ise %56 olup, orta düzeyde bir etkinliği göstermektedir. Söz konusu alanlarda yönetim etkinliği değerlendirme unsurlarından Planlamanın ortalaması %70’lik düzeyle en iyi durumda iken, Girdiler (%59), Süreçler (%52), Çıktılar (%62) ve Sonuçlarda (%42) daha düşük bir etkinlik düzeyi olduğu belirlenmiştir. Dolayısıyla bu çalışmaya konu olan korunan alanların yönetim etkinlik düzeyinin yeterli olmadığı söylenebilir. Bu sonuçta başta yeterli sayıda ve nitelikte personel yetersizliği olmak üzere mevzuat, bütçe/finansman, koordinasyon gibi birçok konuda yaşanan yetersizliklerin etkili olduğu saptanmıştır. Sonuç olarak, Türkiye’deki korunan alanların sürdürülebilir yönetimini sağlamak amacıyla yönetim etkinlik düzeyinin artırılması ve mevcut sorunların çözümü için gerekli çalışmaların kararlılıkla yapılması gerektiği belirlenmiştir.
It is necessary for a sustainable management to continuously evaluate the management effectiveness and take remedial measures by ensuring the protection-use balance in the protected areas. The aim of this study is to determine and evaluate the level of management effectiveness of protected areas in Turkey. The Spil Mountain National Park, the Dilek Peninsula-Büyük Menderes Delta National Park, and the Marmaris National Park in the Aegean Region were selected as the sample area in the study. The Management Effectiveness Tracking Tool (METT-4), one of the tools widely applied globally, was used to determine the management effectiveness level of these areas. The material of this study consists of the long term development plans, interviews with managers and data obtained from the METT-4 application of the three national parks. In the application of the METT-4, the opinions of the National Park Directors, Deputy National Park Directors and National Park Chiefs who are responsible for the management of the areas are included. The obtained data were shown in tables, and percentage calculations and averages were used to evaluate the data. As a result of the evaluations, the management effectiveness level of Spil Mountain National Park was found to be 58% (medium level), Dilek Peninsula-Büyük Menderes Delta National Park was 63% (good level) and Marmaris National Park was 48% (medium level). The arithmetic average of the management effectiveness level of the three national parks is 56%, indicating a medium level of effectiveness. It was determined that while they are at their best with an average level of 70% in planning, which is one of the elements that determine management effectiveness in the areas in question, they had lower levels of effectiveness in Inputs (59%), Processes (52%), Outputs (62%) and Results (42%). Therefore, it can be said that the management effectiveness level of the protected areas subject to this study is not sufficient. It was determined that this result is affected by inadequacies in many issues such as legislation, budget/financing and coordination, especially the lack of sufficient number and quality of personnel. Consequently, it was determined that in order to ensure the sustainable management of protected areas in Türkiye, the necessary studies must be carried out decisively to improve the level of management effectiveness and to solve the current problems.
Alan : Mimarlık, Planlama ve Tasarım; Mühendislik; Ziraat, Orman ve Su Ürünleri
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
