Özet:

En önemli zoonoz hastalıklardan biri olarak kabul edilen bruselloz, Akdeniz ülkeleri başta olmak üzere birçok ülkede et ve süt üretimi amacıyla yetiştirilen hayvanlarda yaygın şekilde görülmektedir. Sığır brusellozunun en çok izole edilen etkeni olan ve başka hayvan türlerinde de hastalık yapabilen Brucella abortus insan brusellozunun da önemli bir kaynağıdır. B. abortus’tan kaynaklanan bruselloz enfeksiyonunun insanlara bulaşmasında hasta hayvan ya da hayvan materyali ile doğrudan temasın yanı sıra kontamine çiğ süt ve çiğ sütten üretilen süt ürünlerinin tüketimi de etkili olmaktadır. Hastalıkla ilgili epidemiyolojik çalışmalar etkenin biyotip olarak adlandırılan farklı alt tiplerinin etkinliklerinin bölgesel olarak değiştiğini göstermektedir. B. abortus ile ilgili bölgesel çalışmalarda elde edilen izolatların tiplendirilmesi hastalığın epidemiyolojik takibi yönünden önem taşımaktadır. Bu çalışma ile Niğde ilinde satışa sunulan çiğ inek sütleri ile çiğ sütten yapılmış inek peynirlerindeki B. abortus varlığının ve izolatların biyotiplerinin belirlemesi amaçlandı. Çalışma kapsamında Niğde’nin çeşitli köy ve pazarlarından 200 adet çiğ inek sütü, 55 adet çiğ sütten üretilmiş ve açıkta satılan inek peyniri olmak üzere toplam 255 adet süt ve süt ürünü örneği toplandı. Toplanan örnekler B. abortus izolasyonu için Farrel yöntemi ve biyokimyasal testler kullanılarak laboratuvarda analiz edildi. Analiz sonuçları, örneklerden hiçbirinin B. abortus ile kontamine olmadığını gösterdi. Bu çalışmada incelenen örneklerden B. abortus izole edilememiş olsa da, ülkemizde pastörizasyon işlemi yapılmadan geleneksel yöntemlerle üretilen süt ürünlerinin tüketilmesi tüketicilerde sağlık açısından çeşitli riskler oluşturmaya devam etmektedir. Brusella enfeksiyonlarının bulaşmasında etkili olan pastörize edilmemiş süt ve ürünlerinin tüketilmesiyle ilişkili riskler hakkındaki bilgi birikiminin geliştirilmesi ve tüketici farkındalığının artırılabilmesi için bu konudaki bölgesel araştırmaların sürdürülmesi gerektiği sonucuna varıldı.

Anahtar Kelimeler: