Özet:

Bu çalışma XVII. yüzyılın son çeyreğinde vuku bulan, Türk tarihinin hatta en az Türk tarihi kadar Avrupa tarihinin de en mühim siyasi olaylarından birisi olan (1683) II. Viyana Kuşatmasını komuta eden Sadrazam Kara Mustafa Paşa’yı ve seferin başlangıcından paşanın idamına kadar süregelen zamanı konu edinmektedir. Çorum İl Halk Kütüphanesi yazmalar kataloğundan yanlış bir tasnifin düzeltilmesiyle ortaya çıkarılan bir kroniğin transkripsiyonu, tez çalışmamızın konusu olmuş ve bu makalede de tanıtımı yapılacak olan eser olarak kullanılmıştır. Bahsi geçen kronik XVII. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı İmparatorluğu-Avusturya (Nemçe) savaşlarını, temel anlatı olarak da II. Viyana Kuşatması’nı ele almıştır. Eser, Avusturya seferinin oluşmasında Sadrazam Kara Mustafa Paşanın rolünü, sefer süresinde sadrazamın ve diğer devlet adamlarının tenkide açık kararlarını, seferdeki Osmanlı ordusunun genel terkibini kayda değer bilgiler doğrultusunda anlatmaktadır. Özellikle, eser müellifinin olayları kendi gözlemlerine dayanarak bir anlatım üslubu yakalamaya çalışması bu eseri çağdaşı diğer kroniklerden ayırmaktadır. Sadrazam Kara Mustafa Paşa’nın seferin oluşumundaki rolü ve sefer süresindeki ahvalinin farklı bir kaynaktan incelenmesi-değerlendirilmesi ve tarih araştırmalarına sunulması çalışmanın temel amacını oluşturmaktadır. Müellif eserinde öncelikle Osmanlı-Avusturya savaşlarına kısaca değinmiş, II. Viyana Kuşatmasını ve Kutsal İttifak Savaşlarını gözlemlerine dayanarak kaleme almıştır. Eser müellifinin, Sadrazam Kara Mustafa Paşa ile aynı çağda yaşamış olması ve dönemin olaylarına bizzat şahitlik etmesi çalışmanın ehemmiyetini ortaya koymaktadır. Bu çalışma da Merzifonlu Kara Mustafa Paşa’nın Avusturya seferi öncesi hazırlıkları ve II. Viyana Kuşatması boyunca savaştaki genel durumu anlatılmaktadır.

Anahtar Kelimeler: