Özet:

Fen eğitiminde laboratuvar, öğrenmenin etkili bir şekilde gerçekleştiği, yaparak yaşayarak uygulamaların meydana geldiği ve bilgi kalıcılığının olumlu yönde etkilediği öğrenme ortamları olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu denli etkili olan laboratuvar ortamlarının maalesef etkin bir şekilde kullanılmamasının önünde, bir takım engellerin olduğu tespit edilmiştir. Sanal laboratuvarlar, geleneksel laboratuvarlarda ortaya çıkan sorunların giderilmesinde önemli bir açığı kapatmakla birlikte uygulama alanları her geçen gün artmaktadır. Bu çalışmanın amacı, sanal ve geleneksel laboratuvarda yapılan uygulamaların öğrencilerin ders tutum ve motivasyonlarına etkisini belirlemektir. Çalışma 2019- 2020 eğitim öğretim yılı güz döneminde Doğu Anadolu bölgesinin bir ilinde sosyoekonomik bakımdan alt düzeydeki bir ilköğretim okulunda yer alan yedinci sınıf düzeyinde eğitim gören 30 öğrenci üzerinde gerçekleştirilmiştir. Çalışma için iki deneysel grup oluşturulmuş olup, grupların birine Kuvvet ve Enerji ünitesi ile ilgili simülasyonlar ders etkinliği olarak uygulanmıştır. Diğer gruba ise laboratuvar ortamında uygulamalı etkinlikler yapılmıştır. Çalışmada veri toplama aracı olarak tutum ve motivasyon ölçekleri ön test ve son test olarak uygulanmıştır. Verilerin analizinde, “SPSS 17.0” istatistik paket programı ile bağımsız t-testi analizleri uygulanmıştır. Ayrıca dört hafta süren uygulamalardan sonra öğrencilerin uygulamaya ilişkin görüşlerini almak için açık uçlu görüşme formu yöneltilmiştir. Araştırma sonunda sanal laboratuvar uygulamasının yapıldığı grup ile geleneksel laboratuvar uygulamasının yapıldığı grup arasında fen dersine yönelik tutum ve motivasyonlarında anlamlı bir farklılık görülmemiştir. Tutum ve motivasyonun her iki grupta aynı oranda değişkenlik göstermesi, laboratuvar uygulamalarının öğrenciler tarafından daha kolay anlaşılmasından, kendilerini her iki ortamda rahat hissetmesinden kaynaklı olduğu düşünülebilir. Deneysel grup öğrencilerine yöneltilen görüşme formlarında elde edilen sonuçlarda öğrencilerin her iki uygulamadan zevk aldıklarını ifade etmişlerdir.

Anahtar Kelimeler: