Abstract:

Cumhuriyet Tarihimizin tozlu sayfalarında yerini almış önemli kurumlarından biri olan Halkevleri, bir yasa ile kurulmamasının sıkıntılarını her şeyden önce mali konularda yaşamıştır. Yasal olarak bir geliri olmadığı gibi standartlaştırılamayan bir bütçeye sahip olmuştur. Her ne kadar tek parti döneminin avantajlarını kullanarak kendisine bir bütçe oluşturabilmişse de çok partili düzene geçilmesiyle birlikte tartışılan bir konuma gelmiştir. Halkevlerinin bütçesini oluşturan gelir-gider tablosuna ait kalemler düzenli bir liste halinde arşivlerde henüz bulunamamıştır. Bu kalemlerin neler olduğu dağınık belgelerden tespit edilmeye çalışılmıştır. Halkevlerine genel bütçeden yapılan tahsisler için en önemli belgeler TBMM’de görüşülen Bütçe ve Kesin Hesap Kanunları ile 1950 yılında Demokrat Parti tarafından görevlendirilen Maliye Müfettişlerinin raporudur. Bu rapor eksiktir ve ayrıntılı açıklamaların bulunduğu ekleri bulunmamaktadır. Ayrıca Taşra yönetimlerinin tahsisatları da her belediyenin kendi hesap cetvelinde bir kalem olarak kaydedilmiştir. Bu kayıtlar da oldukça dağınık ve eksiktir. Bu makalede bütçe kalemlerinin para olarak tespitinden ziyade hangi kalemlerden oluştuğunu tespit etmek amaçlanmıştır.

Keywords: