Özet:

Abdullah b. Ali, Abbâsî devletinin kuruluşu aşamasında yararlılıklar göstermiş; özellikle son Emevî halifesi Mervân b. Muhammed’i Zap savaşında mağlup etmesi ve Emevî ailesinin bertaraf edilmesi sürecindeki faaliyetleri ile dikkatleri üzerine çekmiştir. İşindeki başarısından dolayı Şam valiliği ile taltif edilmiş ve bu süreçte Abbâsî devletinin ilk halifesi Ebü’l-Abbâs’tan veliahtlık sözü almıştır. Ancak bu söz tutulmayıp Ebû Ca’fer el-Mansûr ikinci halife olarak öne çıkınca, hilafetin kendi hakkı olduğu gerekçesiyle isyan etmiştir. Başarısızlıkla sonuçlanan isyandan sonraki süreçte ise teslim olması için kendisine emân verilmiştir. Makalede Abdullah b. Ali’nin isyan süreci işlendikten sonra, Ebû Ca’fer el-Mansûr’un ona verdiği emân mektubu ele alınacaktır. Bu mektubun nasıl kaleme alındığı ve metnin sonraki dönemlere ne şekilde aktarıldığı araştırılacak; metinde hangi kutsal değerlerin işlendiği, siyasî emellere ulaşmak için bunların nasıl kullanıldığı, verilen siyasî kararlarda bu değerlerin ne derecede göz önünde bulundurulduğu ve bunlara ne ölçüde itibar edildiği sorularına yanıt aranacaktır.

Anahtar Kelimeler: