Özet:

Amaç: Mutfak ve yemekhane çalışmaları birçok tehlike ve riskleri içermektedir. Son yıllarda yapılan çalışmalar toplu beslenme hizmetlerinde yapılan çalışmalar iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarına yoğunlaşmıştır. Bu çalışma, toplu beslenme hizmeti veren kurumlarda çalışan personelin geçirmiş olduğu iş kazaları ve maruz kaldıkları meslek hastalıklarını belirlemek, bireylerin beslenme durumunun iş stresi ile ilişkisini saptamak amacıyla planlanıp yürütülmüştür. Bireyler ve Yöntem: Çalışma, Ankara’da bulunan bir devlet üniversitesine bağlı mutfak ve yemekhanelerde son bir yıl içerisinde aynı mekânda çalışan toplam 158 birey üzerinde gerçekleştirilmiştir. Bireylerin iş kazası geçirme durumları, meslek hastalıklarına bağlı yaşadıkları semptomlar ve stres durumunun belirlenmesi amacıyla anket formu uygulanmış, geriye dönük 24 saatlik besin tüketim kayıtları alınmıştır. Ayrıca bireylerin vücut ağırlığı ve boy uzunluğu ölçümleri yapılmış, Beden Kütle İndeksleri hesaplanmıştır. Bulgular: Çalışmada son 1 yıl içerisinde bireylerin %29.1’inin solunuma bağlı ve alerjik semptomlar geçirdiği, %39.2’sinin ellerinde egzama ile ilgili semptomlar bulunduğu belirlenmiştir. Bireylerin %78.4’ü kas iskelet sistemi ağrıları yaşadığını ifade etmişlerdir. Bireylerin “iş yükü” ile günlük toplam enerji alımı (kkal) (r=-0.169, p=0.034), protein (g) (r=-0.223, p=0.005) ve yağ (g) arasında (r=-0.170, p=0.033) anlamlı negatif yönde korelasyon bulunmuştur. Sonuç: Mutfak ve yemekhane çalışanlarında iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarının önemi konusunda farkındalık çalışmalarının arttırılması, risk değerlendirmeleri ile mevcut durum analizinin yapılarak gerekli düzeltici faaliyetlerin yürütülmesi önemlidir.

Anahtar Kelimeler: