Abstract:

Batı Anadolu'nun geniş sahaları karasal Neojen teressübatı ile örtülmüş bulunmaktadır. Batı Anadolu göl (lacustre) Neojeninin iktisadi bakımdan en önemli linyit yataklarını ihtiva etmesine rağmen, şimdiye kadar, bu sedimanların strati- ve litografik etüdü üzerinde lâyık olduğu derecede durulmamıştır. Bu sahalara «Tatlısu Neojeni Teressübatı» denmekle iktifa edilmiş, bunların tasnif ve korelâsyonuna girişilmemiştir. Bir üvey anne muamelesi gören Batı Anadolu'nun bu tatlısu Neojeni plânlı bir surette strati- ve litografik bakımından hususi ve detaylı bir etüde tabi tutulmalı ve toplanan doneler, bütün yardımcı ilimlerden de istifade edilmek suretiyle kıymetlendirilmelidir. istikbalde Türkiye enerji iktisadiyatı için önemli yeni linyit yataklarının bu- - lunabilmesi, ancak bu suretle mümkün olabilecektir. Hernekadar, bu çalışmalarımızda bahis mevzuu olan Tavşanlı'nın batı ve kuzeyindeki 2500 km2 lik arazi sahası, Batı Anadolunun çok geniş Neojen arazisine nispetle pek mütevazi bir bölüm teşkil etmekte ise de, bunun strative litografik etüdü çok dikkati çeken neticeler vermiştir. Evvelâ, bu sahanın etüd edilen Neojen bölgesindeki sahre teakubunun birbirleriyle korelâsyonu ve münferit kısımları «Nomenklatur» altında toplamak mümkün olmuştur. Bununla bütün Batı Anadolu Neojenine şâmil olacak kadar katî bir stratigrafi meydana konmuş değildir. Fakat bu istikamette ilk adım atılmış bulunmaktadır. Bundan başka, bu mahdut sahadan, diğer Batı Anadolu Neojen sahalarına şâmil lito- ve tektojenez bakımından katî tabiî kaideler istihraç ve vazedilebilmiştir. Bununla Batı Anadolu'nun Miosen ve Pliosen esnasında jeotektonik ve izojenetik inkişaf seyrinin ilk esas (kılavuz) hatları tesbit edilmiş bulunmaktadır. G. v. d. Kaaden (1959) in sahamızın kuzeyini teşkil eden komşu bölgedeki etüdünden sarfınazar edilirse, ortada yayınlanmış olarak yalnız Barutoğlu (1944) nun «Türkiye Linyitlerini» bir arada mütalâa eden ve bu meyanda Tunçbilek ve Değirmisaz'ın stratigrafisiyle tektoniğine kısaca temas eden tek bir eser mevcuttur. Yazımıza memba olarak, Arni (1942) nin ve Romberg (1936a ve 1936 b) in raporlarından isti- * Arazideki çalışmalarımda M. T. A. Enstitüsü tarafından geniş bir surette yardım görmüş bulunmaktayım. Bu münasebetle bilhassa Maden Etüd Şubesi Direktörü Dr. Melih Tokay'a Kömür ve Linyit Jeolojisi Servisi Şefi yüksek mühendis Sadettin Pekmezciler'e teşekkürlerimi sunarım. Bu yazının neşrine müsaadelerinden dolayı da Genel Direktör Bay Dr. İhsan Topaloğlu'na teşekkürlerimin iblâğını bir vazife bilirim

Keywords: