Abstract:

Bu makale; Gazi Osman Paşa’nın Ruslarca esir edilmesi akabinde götürüldüğü Rusya’daki yaşantısını, Ayastefanos Antlaşması’nın mübadelesinin hemen sonrasında esir tutulduğu Harkov’dan serbest bırakılarak Odesa/Hocabey’den İstanbul’a gelişini, vapurdan indiği andan itibaren devlet yetkilileri, halk ve Sultan II. Abdülhamit tarafından coşkulu bir şekilde karşılanmasını ve bu sırada yaşananların basına nasıl yansıtıldığını ele almaktadır. Mağlubiyetle biten yıpratıcı bir savaşın ardından savaş esnasındaki kahramanlıkların halk nezdinde yüceltilerek yeni bir moral takviyesi, yani bir ölçüde psikolojik bir rahatlama, mağlubiyetin maddi ve manevi ağırlığını bir nebze olsun unutturma anlayışının tipik örneği olan bu karşılama merasimi, dönemin Takvim-i vekayi, Ceride-i havadis, Basiret ve Vakit gazetelerinde geniş ölçüde yer bulmuş ve bir ölçüde matbuat yoluyla İstanbul ile sınırlı kalmayan daha geniş bir kamuoyu duyurusuna dönüştürülmüştür. Gazetelerin bu olayı hayli yüksek dille ve heyecanla anlatmalarının ardında devlet destekli psikolojik unsurların öne çıktığı açıktır. Bu konuyla alakalı olarak 1946 yılında yazılmış kitapçığın da kaynaklarının söz konusu gazete haberleri olduğu tespit edilmiştir.

Keywords: