Özet:

Bu araştırmanın amacı 2000-2021 yılları arasında ulusal alanda yayımlanmış okul öncesi eğitimde çevre eğitimi ile ilgili yapılmış makale ve tezlerin yıllara, yayın türüne, araştırma modeline, örneklemine, veri toplama araçlarına ve veri analiz yöntemlerine göre yönelimlerini belirlemektir. Çalışmada betimsel araştırma türlerinden birisi olan içerik analizi esas alınmıştır. Araştırmanın evreni 33 yüksek lisans ve doktora tezinden, 52 makale olmak üzere toplamda 85 bilimsel çalışmadan oluşmaktadır. Çalışmanın örneklemi ise ölçüt örnekleme yöntemiyle belirlenmiştir. Yapılan araştırmada anahtar sözcükler kapsamında “okul öncesi ve çevre eğitimi” taranmıştır. Bu kapsamda konu hakkında yapılan diğer çalışmaları göz ardı etmemek adına “okul öncesi eğitimi”, “çevre eğitimi” ve “ilköğretim ve çevre” kavramları da taranmıştır. Ayrıca kaynaklara Google Akademik, DergiPark ve YÖK’ün tez veri tabanı olmak üzere üç farklı veri tabanından ulaşılmıştır. Tezlerde ise “izinli” tezler seçilmiştir. Araştırma sonucunda yıllara göre çalışmaların dağılımında en fazla çalışmanın yakın tarihlerde yapıldığı ve buna sebep olarak, araştırma konusunun yeni bir konu olması görülmektedir. Dahil edilen çalışmaların en fazla oranda makale türünde olduğu, yaklaşım olarak nitel araştırma, model olarak tarama modelinin kullanıldığı görülmektedir. Evrenörneklem grubunun çoğunluğunu öğrencilerin oluşturduğu ve sayısal olarak da en fazla 11-30 araştırma grubu büyüklüğü ile çalışıldığı göze çarpmaktadır. Veri toplama araçlarından çoğunlukla ölçek kullanıldığı görülmektedir. Ayrıca araştırmacılara evren örneklem grubunu genişletmeleri, veri toplama araçlarını ve analiz yöntemlerini değiştirmeleri ve sayısını arttırmaları, daha az araştırma yapılan çalışma gruplarını dahil etmeleri ve böylece daha fazla çalışmaya ulaşabilecekleri gibi önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: