Özet:

Tüketim Toplumunda Metalaştırılan Dini Yeniden Okuma Önerisi: Bireyin Dine Yabancılaşması Üzerine Bir Giriş* A Proposal for Reconsidering the Religion Commodified in the Consumer Society: An Introduction to the Individual's Alienation to Religion Bekri Koç, Araştırma Görevlisi, Bingöl Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Din Sosyolojisi Anabilim Dalı RA, Bingol University, Faculty of Theology, Department of İslamic Art History Bingol, Turkey [email protected] orcid.org/0000-0002-5298-0448 Öz Tüketim, insanın yeryüzüne attığı ilk adımından günümüze kadar uzanan bir olgudur. Din de aynı tarihi serüven içerisinde kendine yer edinmektedir. Bu bağlamda tüketim ile din veya dini inanç, ibadet ve değerler, tarih boyunca farklı ilişkiler içinde olmuşlardır. Birçok sosyolog, tüketim ve din ilişkisini çeşitli yönlerden ele alarak, kendi toplumlarındaki tezahürlerini yorumlamaya çalışmışlardır. Nitekim Marx, hem tüketim hem de din konusundaki düşünceleriyle günümüze kadar uzanan bu ilişkileri analiz etmemize fayda vermektedir. Yabancılaşma kavramı, Marx tarafından her ne kadar sanayileşme ve kapitalist sistem üzerinden kendi toplumunu analiz için kullanılmışsa da günümüz tüketim toplumlarında metalaştırılan dini inanç, ibadet ve değerlerin durumunun gösterilmesine de katkı sunabilmektedir. Bu çalışma, dini inanç, ibadet ve değerlerin, tüketim kodlarıyla sarmalanması, metalaştırılması ve topluma sunulmasının sebep olduğu, bireylerin dine yabancılaşması konusunu içermektedir. Bu konu, Marx’ın yabancılaşma kavramı üzerinden günümüz Türkiye tüketim toplumunun analiz edilmesi ve dindar bireylerin toplumsal durumunun gösterilmesi amacını taşımakta ve metalaştırılan dini yeniden okuyabilme önerisini sunmaya çalışmaktadır. Anahtar Kelimeler: Tüketim Toplumu, Yabancılaşma, Din, Marx, Dine Yabancılaşma, Türkiye.   Abstract Consumption is a phenomenon that extends from the first step taken by man into the earth to the present day. Religion also takes its place in the same historical adventure. In this context, the relationship between consumption and religion, or religious beliefs, worships and values has taken different forms throughout history. Many sociologists have studied the relationship between consumption and religion from various aspects and tried to interpret its manifestations in their own societies. As a matter of fact, Marx helps us analyze these relations that extend over to the present day with his suggestions about both consumption and religion. Although the concept of alienation has been used by Marx for industrialization and for the analysis of his society through the capitalist system, it can contribute to the demonstration of the state of religious beliefs, worships and values commodified in today's consumption societies. This study examines the alienation of individuals to religion, which is caused by the encapsulation and commodification of religious beliefs, worships and values by the consumption codes and its conveyance to society. The study aims to analyze the consumer society in contemporary Turkey through Marx's concept of alienation and to show the social status of religious individuals, and tries to suggest the proposal of reconsidering the religion that has been commodified. Keywords:  Consumer Society, Alienation, Religion, Marx, Alienation to Religion, Turkey.  

Anahtar Kelimeler: