Abstract:

ÖZET : Araştırma Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi seralarında yürütülmüş bir saksı çalışmasıdır. Dumlu (Erzurum) yöresi tuzlu-alkali topraklarında yetişebilecek yembitkisi türlerinin belirlenmesi amacı ile planlanmıştır. Kültürü yapılan 8 yembitkisi türü (yonca, gazal boynuzu, ak üçgül, yüksek otlak ayrığı, otlak ayrığı, çok yıllık çim, yüksek çayır yumağı ve kılçıksız brom) normal topraklarda ve Dumlu yöresindeki tuzlu-alkali araziden alınan topraklarda yetiştirilmiştir. Araştırma 1999-2000 yılları içerisinde 5 tekerrürlü olarak Şansa Bağlı Tam Parseller deneme desenine göre yürütülmüştür. Bitkilerde çıkış süreleri, yaprak sayısı, ana dal sayısı, ana dal çapı, kök ağırlığı, bitki boyu ve bitki ağırlıkları incelenmiştir. Tuzlu-alkali topraklarda yetişen bitkilerde incelenen özellikler normal toprakta yetişen bitkilerden zayıf gelişmiştir. Bitki türleri arasında önemli farklılıklar belirlenmiştir. Genel olarak buğdaygilerin tuzlu-alkali topraklara dayanıklılığı daha fazla olmuştur. En zayıf türler hiç gelişme gösteremeyen gazal boynuzu ve ak üçgül, en dayanıklı tür ise yüksek otlak ayrığıdır. Yüksek otlak ayrığı normal topraktaki üretiminin % 33'ünü gerçekleştirmiştir. Ancak sonuçlar ele alınan bitkilerin hiç birinin bu arazi topraklarında ümitvar olmadığını göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Tuzlu-alkali topraklar, yem bitkileri, bitki gelişmesi The Determination of Suitable Forage Species In Saline Alkaline Soil of Dumlu (Erzurum)   ABSTRACT: This pot experiment was conducted in greenhouse of Faculty of Agriculture, Ataturk University, Erzurum. It was planned undertaken to determine the most suitable forage species for saline-alkaline soil of Dumlu (Erzurum) district. Eight cultivated forage species (alfalfa, birdsfoot trefoil, white clover, crested wheatgrass, perennial ryegrass, smooth bromegrass, tall fescue and tall wheatgrass) were grown in soil taken from field and saline-alkaline area. The study was designed in Randomized Complete Blocks design with five replications in 1999-2000. Days to emergence, leaf number, mean stem number and diameter, root dry weight, plant height and plant dry weight of these species were examined. Species grown in saline-alkaline soils were weak than grown in field soils. Very important differences were determined between plant species. Generally grass species were resistant to saline-alkaline soil than legumes. White clover and birdsfoot trefoil were the least resistant species that were not grown, while tall wheatgrass the most resistant species. Tall wheatgrass grown in saline soil produced only 33 % dry matter compared to the grown in field soils. But the results showed that all cultivated species used in this experiment are not suitable for Dumlu saline-alkaline soils. Key words: Saline-alkaline soil, forage crops, plant production

Keywords: