Özet:

Bu çalışmada Mg-4Sb-2Al alaşımına, ağırlıkça % 0,5, 1, 2 oranlarında Ce (seryum) elementi ilavesinin etkisi incelenmiştir. Döküm prosesi olarak yüksek basınçlı kokil kalıba döküm yöntemi kullanılmıştır. Üretilmesi planlanan ürünler direk olarak çekme ve darbe numunesi şeklinde üretilmiştir ve çekme numuneleri yarı endüstriyel pilot ölçekli numuneleri temsil etmektedir. Üretilen numunelerin mekanik özelliklerini tespit etmek için çekme deneyleri, sertlik deneyleri, metalurjik ilişkiyi tespit etmek için ise metalografik inceleme, SEM ve XRD incelemeleri yapılmıştır. İlave edilen Ce oranına bağlı olarak mekanik özellikler artmıştır. Bu sonuçlara göre Mg3Sb2, Mg12Ce, CeSb ve Mg fazlarının varlığı tespit edilmiştir. İlave edilen Ce oranının artmasına bağlı olarak yeni bir faz olan CeSb fazının şiddeti artmıştır. CeSb ve Mg3Sb3 intermetalik fazlarının tane sınırlarında biriktiği anlaşılmıştır. Tane sınırlarında çubuğumsu bir şekilde birikim gösteren bu yapılar, dislokasyon hareketini engellemek ve ince taneli bir yapı oluşturmak sureti ile çekme mukavemetini ve sertlik değerlerini artırmıştır. Çekme mukavemeti değerleri %0,5 Ce, %1 Ce, %2 Ce ilave edilen alaşımlar için sırası ile 145-148 MPa, 164-168 MPa, 163-167 MPa aralığında, uzama yüzdeleri ise sırası ile %12, %13 ve %16 olarak tespit edilmiştir. Ce ilavesi ile sertlik değeri 48 BHN’den 54 BHNe’ye artmıştır.

Anahtar Kelimeler: