Özet:

Kadın, güçlü olduğu avcı toplayıcı toplum yapısından yerleşik hayata geçiş ve sonrasında modern toplum düzeninde farklı coğrafyalarda farklı biçimlerde konumlandırılmıştır. İnsana özgü tarihsel süreç incelendiğinde medeniyet tarihi erkeklerle kadınların ortak mücadeleleri sonucu ortaya çıkmaktadır. Ancak zaman içinde yaşam biçimlerinde ve üretim ilişkilerinde yaşanan değişiklikler kadınların konumlarındaki değişimleri de beraberinde getirmiştir. İnsan toplumunun gelişiminde belli bölgelerde kadının gücü ve etkinliği süreklilik gösterse de dünya genelinde kadının konumunun oldukça değiştiği görülmektedir. Bu çalışmanın konusu antik dönemlerde kadının hükümranlığının temsili olan Tomris Hatun’dur. Yönetmen Akan Satayev’in 2019’da onun adına çektiği film odak noktasına alınmıştır. Bu kapsamda yapılan araştırmada Eski Türklerde, kadının yeri, idari ve askeri konumu daha önce yazılmış literatür üzerinden incelenmiş, Heredot’tan itibaren pek çok anlatıya konu olan Tomris Hatun’un temsil biçimleri gözden geçirilmiştir. Yapılan incelemelerde filmlerin tarih anlatısını desteklemekte ve senaryolaştırma aşamasında tarihi bilgilerin referans alındığı gözlemlenmiştir. Yazıldığı dönem itibarıyla tarih açısından önemli yere sahip olan Heredot’un anlatılarında ‘Tomris’ adına ve hikâyelerine rastlanmaktadır. Tomris filminde kadın hükümranlığının temsili değerlendirilmiş ve film anlatısı, Murdock’un ‘kadın kahramanın yolculuğu’ için ortaya koyduğu mitsel yapı ile uyumu konusunda incelenmiştir. Yapılan çözümlemede, film anlatısının mitsel yapı ile eşleştiği değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler: