Özet:

Yağıştaki eğilimler, büyük ölçekli iklimsel olaylar veya döngüsel hareketler ile ilişkilidir. Kısa veri kayıtlarında bu davranışın incelenmesi sıkıntılı olabilmektedir. Bu çalışmada, Ocak 2005 - Ekim 2018 tarihleri arasında Bursa ilinde ölçülen aylık yağış zaman serileri kullanılmıştır. Bölgede en uzun zaman kaydına ve en az veri kaybına sahip istasyon verileri analizlerde kullanılmak üzere seçilmiştir. Bu amaca yönelik olarak, Osmangazi, Keleş, Uludağ, Gemlik, İznik, Karacabey ve Mustafakemalpaşa istasyonları seçilmiştir. Seçilen istasyonların yağış zaman serilerindeki kısa dönemli eğilimlerini tespit etmek için doğrusal eğilim (LT), hareketli ortalama (MA), Mann-Kendall (MK), dönüm noktaları (TP), Spearman sıralı korelasyon (SROC), yenilikçi Şen (IS), yenilikçi eğilim analizi (ITA), dağılım fonksiyonundaki değişiklikler (CD) ve standart yağış indis (SPI) yöntemleri kullanılmıştır. Uygulanan analizler neticesinde, önceki çalışmaların ortaya koymuş olduğu eğilimlerin tek başına LT, MK, SROC, IS, ITA ve MA yöntemleriyle tespit edilemediğini göstermektedir. Buna karşın, SPI-48, CD ve SPI yöntemleri ise eğilimleri tek başına belirgin bir şekilde tespit edebilmektedir. Aykırı değerlere sahip olan verilerde kısa dönemli eğilimleri tespit etmek zordur. Aykırı değerler barındıran verilerde kısa dönemli eğilimlerin değerlendirilmesinde CD, ITA ve IS yöntemlerinin birlikte kullanılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler: