Abstract:

Araştırma sosyal bilgiler öğretmen adaylarının bilimsel araştırma ve bilim insanına yönelik metaforik algılarını belirlemek amacıyla nitel araştırma yaklaşımlarından olgu bilim araştırma deseni kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma sosyal bilgiler öğretmenliği bölümünde öğrenim gören 1,, 2., 3. ve 4. sınıf öğrencileri (145 kişi) ile yapılmıştır. Veri toplama aracı olarak birinci kısmında katılımcıların demografik değişkenleri belirlemeye yönelik sorulara, ikinci kısmında ise “Bilimsel araştırma… gibidir, çünkü ….” ve “Bilim insanı…… gibidir, çünkü ……” cümle kalıbına yer verilen yarı yapılandırılmış form ve Chambers (1983) tarafından geliştirilen ‘Bir Bilim İnsanı Çiz Testi’ kullanılmıştır. Araştırma bulguları olarak sosyal bilgiler öğretmen adaylarının “bilimsel araştırma” kavramına yönelik yöntem, bilimin doğası özellikleri ve yanılgılar kategorilerinde, “bilim insanı” kavramına yönelik kişisel özellikler, mesleki özellikler, çalışma ortamı ve kullandığı araçlar ve model bilim insanı olmak üzere 7 farklı kategori altına yerleştirilen 227 farklı metafor oluşturduğu saptanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre öğretmen adaylarının bilimsel araştırma kavramına yönelik algıları yöntem, bilimin doğası özellikleri ve yanılgılardır. Öğretmen adayları bilimin doğasına yönelik bazı kavram yanılgılarına sahiptir. Öğretmen adaylarının bilimsel araştırmayla ilgili kavram yanılgılarının giderilmesine yönelik öğretmen eğitimi kapsamında bilimsel araştırma, bilimin işleyişi, bilimin doğasının etkili şekilde öğretilmesini amaçlayan derslerin programda yer alması gerekir. Bilim insanı kavramına yönelik algıları ise kişisel özellikleri, mesleki özellikleri, çalışma ortamı ve kullandığı araçlara yönelik algılar olarak tespit edilmiştir. Öğretmen adayları bilim insanının sahip olduğu özellikleri deney yapan, laboratuvarda çalışan, sorgulayan, problem çözen, topluma yol gösteren bireyler olarak algılamaktadırlar.

Keywords: