Özet:

“Pisidia” ilk olarak Ksenephon’un Anabasis’inde karşıma çıkar (1.1.11). Bölge Pers’lerin Anadolu’yu ele geçirdiği M.Ö. 547/546 tarihine dek önce Frig, daha sonra ise Lydia yönetimindedir. Bu tarihten itibaren Büyük İskender’in Anadolu’yu fethine dek, tüm Anadolu toprakları gibi, Pers yönetimindedir. Diadokhlar Döneminde çeşitli çatışmalar ve el değiştirmelere maruz kalmış, Agustus zamanında, M.Ö. 25 dolaylarında, Roma’nın Galatia eyaletine dahil edilmiştir. Roma uygarlığının bölgeyi etkisi altına alması başlangıçta çok yavaş olduysa da kentleşme M.S. 2. yüzyılda hız kazanmış ve bölge Roma yapılarıyla donanmıştır. Bu tarihsel çerçeve, Pisidia’nın uzun dönemler boyunca, çeşitli kültürlerle karşı karşıya kaldığını göstermektedir. Bu durum Büyük İskender’in ordusuyla birlikte ve özellikle de Diadokhların yönetiminde güçlenerek artmış, Roma Döneminde de devam etmiştir. Arkeolojik buluntular, Pisidia’lı unsurların Hellen ve Roma’lı öğelerle karışarak kullanıldığını göstermektedir. Dikdörtgen osthotekler üzerindeki kapı betimlemeleri ve “kapı tipi” mezar stelleri Frig ve Lydia etkisinin uzun dönemler boyunca yaşamış olduğuna işaret etmektedir. Bu etki M.Ö. 6. yüzyılda tümülüslerin kullanımında da görülmektedir (Şekil 2, Resim 1 ve 2). Bu tümülüslerden birinde ele geçen mezar stelleri İonia, Pers ve Lydia etkileşimini yansıtmaktadır (Resim 3)

Anahtar Kelimeler: