Abstract:

19. yüzyıldan itibaren dünya siyasi tarihinde öne çıkan kadın hareketleri, çoğunlukla Batı coğrafyasındaki biçimleri ile literatürde yer almıştır. Oysa kadın hareketleri, farklı kültürel, siyasal ve sosyal zeminlerde Batı dışındaki tüm coğrafyada -bazen birbirine paralel, bazen de birbirinden farklı zeminlerde ortaya çıkan- etkili sonuçlar doğuran olaylardır. Bu çalışmanın konusu, Filistin’e toplu Yahudi göçlerinin başladığı 1897 yılında ilk kez örgütlü olarak ortaya çıkan Filistin kadın hareketinin Oslo Barış süreçlerinin sonu kabul edilen 1997’ye kadarki yüzyıllık serüvenidir. Tarihsel çalışma olan bu makalede Filistin kadın hareketi, kronolojik olarak beş temel kategoriye ayrılarak her dönemdeki siyasal ve silahlı eylemler incelenmiştir. Filistin kadın hareketine dair tarihsel verilerin Filistin ulusal kaynaklarından derlenmesi ve dönemsel kategorilendirilmesi bu çalışmanın özgün yanını oluşturmaktadır. Söz konusu araştırma Filistin çalışmaları kapsamında Türkçe literatüre önemli bir katkı sağlamayı ve devam edecek çalışmalara tarihsel bir perspektif sunmayı hedeflemektedir. Çalışmanın sonucunda Filistin meselesinin siyasal seyrinde yönetim politikalarıyla paralel yürüyen kadın hareketlerinin Filistin sorununa oldukça önemli katkılar sağladığı ancak yönetime muhalif kadın hareketlerinin baskılarla sindirilerek yok sayıldığı tespit edilmiştir.

Keywords: