Abstract:

Orhan Kemal’in Türk edebiyatının usta yazarlarından biridir. Edebiyatımıza kazandırdığı roman ve hikâyeleriyle okurların beğenisini kazanmıştır. Birçok çalışmada onun eleştirel sosyal gerçekçi bir romancı olduğu ifade edilir. Romanlarının birçoğunda büyük şehirde ve Anadolu’da sosyal statü olarak alt sınıf insanların ele alınması sebebiyle ‘küçük insanı’ anlattığı belirtilir. O, aynı zamanda Türk insanının yaşamış olduğu sosyal ve siyasi olaylara da şahitlik etmiş, bunu da eserlerinde gerçekçi bir şekilde yansıtmasını bilmiş bir yazar-dır. Çok üretken bir romancı olan Orhan Kemal’in vefatından yıllar sonra ortaya çıkan romanları da vardır. Yüz Karası, Uçurum, Kenarın Dilberi adlı eserleri bunlar arasında yer alır. Makalemize konu olan Uçurum romanı da ifade edildiği gibi bunlardan birisidir. Bu çalışmada ilgili roman, yapı ve izlek başlığı altında romanı oluşturan unsurlar çevresinde incelenmiştir. Romanın kimliği başlığı altında yazarın oğlu Işık Öğütçü’nün romanın bulunması ve yayımlanması hakkındaki görüşleri, olay örgüsü başlığı altında ise romandaki vaka (olay) üzerinde durulmuştur. Şahıs kadrosunda romandaki şahıslar kadınlar ve erkekler başlığı altında tanıtılmıştır. Mekân ve zaman başlığı altında ise romandaki mekânlar ve romandaki vaka zamanı hakkında bilgilere yer verilmiştir. Bakış açısı ve anlatıcı başlığı ile romanın hangi bakış açısıyla ve ne tür bir anlatıcı tarafından nakledildiği vurgulanmıştır. İzlek, başlığı ile de romanın teması değerlendirilmiştir. Sonuç bölümünde ise bütün bu başlıklar altındaki yorumlardan hareketle roman hakkında bir yargıya varılmıştır.

Keywords: