Görüntüleme
8
İndirme
2
Menkıbeler, geçmişte yaşamış din büyüklerinin ya da tarihe mâl olmuş meşhur şahsiyetlerin hayat hikâyelerini içeren anlatılardır. Tarihsel geçmişi İslâmiyet’ten önceki toplumlara uzanan menkıbelerin İslâmî literatürdeki ilk yazılı örneklerine hadis eserlerinde sahâbe-i kirâmın meziyetlerinden bahseden “menâkıb” bölümlerinde rastlanmaktadır. İlerleyen süreçte tarihte yaşamış din bilginleri, sûfîler ve önemli şahsiyetler hakkında da müstakil menâkıbnâmeler kaleme alınmaya başlanmıştır. İslâm tarihi içerisinde kendisine karşı sevgi, vefa ve bağlılığın bir sonucu olarak hakkında yoğun bir menâkıbnâme literatürü oluşan öncü imamlardan biri de Hanefî mezhebinin kurucu imamı olan İmam Ebû Hanîfe’dir. İmam Ebû Hanîfe’nin hacimli eserler oluşturan ilim mirasının yanında şahsiyeti, duruşu, zühdü, takvası ve ahlakî özellikleri bu tür müstakil çalışmaların konusu olmuştur. İmam Ebû Hanîfe’nin ilmî ve ahlakî kişiliğini resmeden bu edebiyatın hacmi, onun tarih boyunca Müslüman toplumlarda ne düzeyde ilgi odağı hâline geldiğini göstermektedir. Bununla birlikte menâkıbnâmelerde yer verilen birtakım rivayetlerde senet ve metin tenkidi bakımından yeterli hassasiyetin gösterilmemiş olması Müslüman toplumların İmam Ebû Hanîfe hakkındaki tasavvur ve algısına olumsuz etki edebilecek bir muhteva ortaya çıkarmıştır. Bu sebeple İmam Ebû Hanîfe’nin müdafaası ve faziletini ortaya koyma çabası kapsamında ileri sürülen bazı argümanların ilmî ve olgusal gerçeklik açısından sorgulanmaya muhtaç olduğu görülmektedir. Bu çalışmada, İmam Ebû Hanîfe hakkında kaleme alınan menâkıbnâme literatürü içerisinde esasen onun ilmî kişilik ve faziletini ortaya koymayı amaçlayan, bununla birlikte İslâm toplumunun bu öncü fakihi hakkında yanlış algı ve tasavvurlara sebep olabileceği düşünülen bazı isnat ve yakıştırmalar ilmî kriterler ışığında tahlile tabi tutulmaktadır.
Hagiographies are narratives that contain the life stories of religious people or famous personalities who have made history. The first written examples of tales in Islamic literature, whose historical background back to the societies before Islam, are found in the hadith works in the "menakib" (hagiographies) sections about the virtues of the Companions. In the following period, independent hagiography began to be written about religious scholars, mystics and important personalities who lived in history. The Imam Abu Hanifah, the founder imam of the Hanafi sect, is one of the leading imams in the history of Islam, about whom intense hagiographic literature has been created as a result of love, loyalty and devotion to him. Imam Abu Hanifah's personality, stance, asceticism, piety and ethical characteristics have been the subject of such independent studies, and his scientific heritage, which creates voluminous works. The volume of this literature depicting the scientific and ethical personality of Imam Abu Hanifah shows how much attention he has become in Muslim societies throughout history. However, the lack of sensitivity in terms of criticism in some of the isnad chain and text included in the hagiographies has revealed content that can negatively affect the imagination and perception of Muslim societies about Imam Abu Hanifah. For this reason, it is seen that some of the arguments put forward within the scope of the effort to reveal the defense and virtue of Imam Abu Hanifah need to be questioned in terms of scientific and factual reality. In this research, some attributions and ascriptions that substantially aim to reveal his scientific personality and virtue in the literature of hagiography about Imam Abu Hanifah, and but which are thought to cause misconceptions and imaginations about this leading jurist of the Islamic society, are analyzed in the light of scientific criteria.
Alan : İlahiyat; Mimarlık, Planlama ve Tasarım; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
