Atıf Sayısı
2
Görüntüleme
29
İndirme
5
Antik Yunan dönemine ait eserlerin Arapçaya tercüme edilmesiyle birlikte ortak noktaları olmasının yanı sıra aslında iki farklı disiplin olan mantık ve nahiv ilimlerinden hangisinin daha üstün olduğu tartışmalarının baş gösterdiğine şahit olunmaktadır. Bu tartışmalar, mantık ile nahivin teorik yapısına ilişkin önemli görüşlerin doğmasına yol açmıştır. Fakat bu konuda uzlaştırıcı bir rol oynayan onuncu yüzyıl İslam filozofu Ebû Nasr Fârâbî’ye göre ise mantık ilmi; toplumların lafızlarına yönelik ortak yasaları koyması bakımdan evrensel, nahiv ilmi ise sadece bir toplumun dilbilgisine ve lafızlarına yönelik yasaları belirlemesi yönüyle farklı iki disiplindir. Bununla beraber, nahiv biliminin lafızlar için belirlediği kuralların benzerlerini mantık biliminin de zihindeki akılsallar için belirlediğini söyleyen Fârâbî, bu ikisi arasında bir analojik bağ kurar. Hatta nahiv ilmi, özellikle başlangıçta mantık ilminin anlaşılması ve kolaylaştırılması bağlamında bir ön hazırlık olarak görülmüş ve ilimlerin sınıflandırılmasında nahiv ilmi en başta zikredilmiştir. Dolayısıyla gramer ilmiyle sözcükler arasındaki ilişkiyi, mantık ilmiyle akılsallar dediği anlamlar arasındaki ilişkiye benzeten Fârâbî göre bu iki ilim birbirine karşıt değil, birbirleriyle uyumlu iki disiplin olarak kabul edilmektedir. Bu sebeple ilgili kaynaklar taranarak Fârâbî’nin gramer ve mantık bilimi arasında kurduğu analoji, vuzuha kavuşturulmaya çalışılmıştır. Bunun için çalışmada ilk önce kısaca Fârâbî’nin hayatına, mantık-nahiv kavramlarına, dil ve düşünce bağlamında mantık ile nahiv ilimlerinin etkileşimine değinildikten sonra, Fârâbî’nin öne sürdüğü mantık- nahiv analojisi incelenmiştir.
In addition to having common points with the translation of the works of the ancient Greek period into Arabic, it is witnessed that the debates on which of the two different disciplines, logic and syntax, are superior. These debates have led to the emergence of important views on logic and the theoretical structure of nahiv. However, according to the tenth century Islamic philosopher Abu Nasr Fârâbî, who played a conciliatory role on this issue, the science of logic; It is universal in terms of establishing common laws for the words of societies, and syntax science is two different disciplines only in terms of determining the laws for the grammar and words of a society. In fact, the science of nahiv has been realized as a preliminary preparation in the context of understanding and facilitating the science of logic, especially in the beginning, and the science of nahiv has been mentioned first in the classification of sciences. Therefore, according to Fârâbî, who likens the relationship between grammar and words to the relationship between the science of logic and the meanings he calls rationals, these two sciences are not opposite to each other, but are accepted as two disciplines that are compatible with each other. For this reason, by scanning the relevant sources, the analogy that Fârâbî established between grammar and logic was tried to be clarified. For this reason, in the study, firstly, after briefly mentioning Fârâbî's life, logic-nahiv concepts, the interaction of logic and syntax sciences in the context of language and thought, the logic-nahiv analogy proposed by Fârâbî was examined.
Alan : İlahiyat
Dergi Türü : Ulusal
Makale Detay 
Atıf Yapanlar
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
