Abstract:

İnsani gelişme, bireylerin yaşam kalitesi ve refah koşulları açısından önemli bir olgudur. İnsani gelişmişlik göstergesi olan insani gelişmişlik düzeyi ise bir ülkedeki eğitim ve sağlık koşulları ile gelir düzeyi gibi faktörlere bağlı olarak değişmektedir. İnsani gelişmişlik düzeyinin artırılması için insani koşulların iyileştirilmesi gerekmektedir. Bunun için de ülkeler mali kaynağa ihtiyaç duymaktadır. Başka bir ifadeyle, insani gelişme düzeyinin artırılması için vergi ve diğer gelirlere ihtiyaç duyulmaktadır. Ülkelerin en önemli gelir kaynağı olan vergiler ile insani gelişme düzeyi arasında ilişkinin olup olmadığını saptamak önem arz etmektedir. Bu nedenle bu çalışmada Emirmahmutoğlu ve Köse 2011 nedensellik testi kullanılarak 2004-2015 döneminde Avrupa Birliği Geçiş Ekonomilerinde 11 ülke dolaylı ile dolaysız vergiler ve ekonomik büyüme ile insani gelişme arasındaki ilişki incelenmiştir. Çalışma sonucunda dolaysız vergilerden insani gelişmeye doğru ve insani gelişmeden ekonomik büyümeye doğru tek yönlü; dolaylı vergiler ile insani gelişme arasında çift yönlü nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir.

Keywords: