Abstract:

Akıllı sözleşmeler teknolojinin süratle geliştiği günümüzde önemli bir teknolojik gelişme olarak karşımıza çıkmaktadır. Akıllı sözleşmeler sadece tek bir kişi veya kurumun kontrolünde olan merkezi bir sisteme yüklenmemekte, birbirinden bağımsız fakat birbirine blok zincirler şeklinde bağlı bir veri tabanına yüklenmektedir. Akıllı sözleşmelerin dijital mimarisi, sözleşmeden doğan borçların ifa edilmesini otomatik hale getirmekte ve ifanın yerine getirilmesini teminat altına almaktadır. Bu noktada akıllı sözleşmelerin günümüze kadar gerçekleşen teknolojik inovasyonlardan en önemli farkı, akıllı sözleşmelerin blokzincir sistemine bir kez yüklenmesinden sonra sözleşmelerin taraflarının veya herhangi bir üçüncü kişinin artık bireysel olarak bu sözleşmelere müdahale etmesinin teknolojik olarak mümkün olmaması oluşturmaktadır. Dolayısıyla, akıllı sözleşmeler kapsamında alacaklı, borçlunun borcunu ifa edip etmeyeceği veya uyuşmazlık durumunda açılacak bir eda davasında mahkemenin nasıl bir karar vereceği endişesini taşımamaktadır. Diğer taraftan, akıllı sözleşmelerin yukarıda ifade edilen özellikleri, bunların özel hukuk alanında uygulanması bakımından, çözüm bulunması gereken bazı sorunları da beraberinde getirmektedir. Bu bağlamda, akıllı sözleşmelerin nitelendirilmesi, kişisel verilerin korunması mevzuatına uyumu, genel işlem koşulları çerçevesinde denetimi, bu sözleşmelerde bulunan boşlukların doldurulması ve birtakım sözleşme hükümlerinin uygulanması bakımından akıllı sözleşmelerin arz etmiş olduğu yapısal sorunlar, aşırı ifa güçlüğü hallerinin akıllı sözleşmelere etkileri, ihtiyati tedbirlerin icrasının akıllı sözleşmeler düzleminde göstermiş olduğu zorluklar ve yabancılık unsuru taşıyan sözleşmelerde açıkça hukuk seçiminin yapılmamış olması durumunda uygulanacak hukukun tespit edilmesi gibi meseleler makalemizde ele alınan başlıca konuları oluşturmaktadır.

Keywords: