Abstract:

Bu çalışma, Elazığ mezbahalarında kesilen keçilerin dişi genital sistem organları ile bunlara ait ligamentlerde meydana gelen morfolojik bozuklukları ve bu bozuklukların oranlarını ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla, 1997 Nisan–1998 Aralık ayları boyunca mezbahalarda kesime alınan, farklı yaşlardaki 4000 adet dişi kıl keçisine ait uterus, serviks ve vagina ile ligamentum lata uteri postmortem olarak, inspeksiyon ve palpasyonla muayene edilmiş, lezyon saptanan veya şüpheli görülen genital organlara ait dokulardan hazırlanan kesitler histopatolojik olarak değerlendirilmiştir. Ayrıca, bakteriyolojik olarak, endometritis ve metritisli veya bu lezyonlar yönünden şüpheli 71 keçiye ait uteruslardan ekimler yapılmıştır. Lezyonlara, muayene edilen keçilerin 119'unda (%2.97) uterusta, 40'ında (%1.00) servikste ve 25'inde (%0.62) vaginada rastlandı. Yangısal değişikliklerin ilk sırayı aldığı uterusta, olguların 18'inde (% 0.45) akut kataral endometritis, 2'sinde (%0.05) kronik purulent endometritis (piyometra), 34'ünde (%0.85) kronik nonpurulent endometritis, 8'inde (%0.20) akut purulent (septik) metritis, 2'sinde (%0.05) akut nekrotik metritis, 14'ünde (%0.35) perimetritis ve parametritis ile 6'şar olguda (%0.15) endometriyal hiperplazi ve hidrometra, hermafroditismuslu 2 keçide (%0.05) hipoplazi ve 27 keçide (%0.67) melanozis tespit edildi. Bakteriyolojik olarak, 71 keçiye ait uterusların 50'sinden değişik etkenler izole ve identifiye edilmiş, 21'inden ise herhangi bir etken üretilememiştir. Servikste, keçilerin 10'unda (%0.25) akut kataral servisitis, 4'ünde (%0.10) akut purulent servisitis, 17'sinde (%0.42) kronik nonpurulent servisitis, 2'sinde (%0.05) agenezi ve 7'sinde (%0.17) melanozis kaydedildi. Vaginada, olguların 12'sinde (%0.30) akut kataral vaginitis, 8'inde (%0.20) kronik nonpurulent vaginitis, 2'sinde (%0.05) hipoplazi ve 3'ünde (%0.07) melanozis saptandı. * Bu araştırma F.Araştırma Fonu (FÜNAF- Proje No: 277) tarafından desteklenmiş, aynı adlı doktora tezinden özetlenmiştir.

Keywords: