Özet:

Sanayi devrimi ile gelişen süreç endüstrileşmede olduğu gibi modern sanatta da bir yenileşme hareketinin başlamasına neden olmuştur. Makineleşmenin artması aynı üretim bandını kullanarak farklı ürünler üretebilmeye ve esnek üretim modellerinin gelişimine imkan tanıyan ‘Post-Pordist’ süreç, sanatta da artık hazır nesne kullanımının başlamasına yol açmıştır. Bu bağlamda kültürde yaşanılan hızlı değişimlerin etkisi, teknolojik ilerleme sayesinde bir sanat eserinin yeniden üretilebilirlik potansiyelini arttırarak yaratım sürecini kökten değişime uğratmıştır. Nitekim sanat kendi süreci içinde yaşadığı döneme, kültürler arası aktarıma, kültür melezleşmesine katkı sağlayacak değişim hareketlerine de öncülük eder. 1940’lı yıllarla birlikte hız kazanan teknolojik yenileşme hareketleri; hazır nesne, fotoğraf, video gibi artık mevcut sanat uygulamaları içerisinde yer bulmaya başlamış ve sergi/ sergileme malzemesi haline dönüşmüştür. Hazır bir malzemenin galeride izleyicilerle buluşması beraberinde seri üretim ürünlerine artık farklı bir yönden bakmanın gerekliliğini doğurmuştur. Duchamp’ın pisuvarı doğrudan bu tartışmanın sanat piyasasında yer bulmasına öncülük etmiştir. Artefact üretim biçimi ve gösterim durumu, endüstriyel gelişme unsuru ile birlikte zaman ve mekân mefhumunu ortadan kaldırmıştır. El işçiliğinin yerini dijitalleşmeye bırakması, Web teknolojilerindeki yazılım ve kodlama teknikleri sanatın piyasalaştırılmasına hız kazandırmıştır. Bu da ‘eser ve tasarım’ arasında bir ilişkisellik olgusunu ortaya çıkarmıştır. Nihai olarak, kitle iletişim araçlarının yaygınlaşması ve teknolojik ‘ilerlemenin’ etkisi coğrafyaları özgün alanlar olmaktan çıkarmış, sanatın geniş kitlelere ulaşmasına imkan sunarak ortak duygulanımlar yaratmıştır.

Anahtar Kelimeler: