Özet:

Amaç: Düşmeler, Parkinson hastaları için yaygın ve önemli bir problemdir. Çalışma, idiopatik Parkinson hastalarında (İPH) düşme sıklığını, sosyo-demografik ve klinik faktörlerin düşme ile ilişkisini belirlemek amacıyla planlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı Poliklinikleri’nde izlenen 87 İPH [37 kadın (%42,5), 50 erkek (%57,5)] çalışmaya alınmıştır. Olgular, nörolojik muayene, mini mental durum değerlendirme testi, Hoehn ve Yahr (H&Y) Evrelemesi, Birleşik Parkinson Hastalığı Değerleme Ölçeği (BPHDÖ), 6 metre yürüme testi, dönme zamanı, donma fenomeni, düşmekten ne kadar korktuğu yönünden değerlendirilmişlerdir. Düşme, testlerden önceki 6 aylık dönemde düşme hikayesi olarak kaydedilmiştir. Bulgular: Olguların, 22’sinin (%25,3), değerlendirmeden önceki 6 ayda düştükleri belirlenmiştir. H&Y Evrelemesi’ne göre olguların 25’i (%28,7) 1,5, 22’si (%25,3) 2 evresinde oldukları tespit edilmiştir. Donma fenomeni 34 (%39,1) olguda tespit edilmiştir. Yaş, cinsiyet, eğitim, meslek ve medeni durum yönünden, düşen ve düşmeyen gruplar arasında istatistiksel olarak fark bulunmamıştır (p>0,05). Hastalık süresi, H&Y Evrelemesi, BPHDÖ motor, sağdan 360 derece dönüş zamanı, soldan 360 derece dönüş zamanı, sağdan 360 derece dönüşteki denge bozukluğu, soldan 360 derece dönüşteki denge bozukluğu, donma fenomeni yönünden, düşen ve düşmeyen gruplar arasında istatistiksel olarak fark bulunmamıştır (p>0,05). BPHDÖ mental, BPHDÖ-Günlük yaşam aktiviteleri (GYA), düşmekten ne kadar korktuğu, 6 metre yürüme zamanı, 6 metre yürüme testi adım sayısı yönünden, düşen ve düşmeyen gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0,05). GYA ölçeğinin düşme durumuna göre yapılan risk karşılaştırma sonucunda, GYA ölçüm sonuçlarına göre düşme var diyenler yok diyenlere göre 1,373 kat daha riskli durumdadır. BPHDÖ mental durum ölçüm sonuçlarına göre düşme var diyenler yok diyenlere göre 1,029 kat daha riskli durumdadır. Sonuç: Çalışmamız İPH için, düşmelerin sıklığını ve yürüme hızının, düşme korkusunun, mental durumun, günlük yaşam aktivitesinin düşmede etkili faktörler olduğunu göstermiştir. Düşmeleri değerlendirmede multi-faktöriyel yaklaşımların gerekli olduğu ve bu faktörlerin belirlenmesi ile düşmeleri önlemede gerekli önlemlerin alınabileceği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler: