Abstract:

Hematopoetik kök hücreler (HKH) başta kemik iliği (Kİ) olmak üzere çeşitli hematopoetik organlarda, kordon kanında (KK), aferez materyalinde ve periferik kanda çok az sayıda bulunmaktadır (1-100 hücre/ml). Bu hücrelerin saflaştırılarak diyabet, kanser, kalp, nörolojik hastalıklar, kas ve eklem sorunları olan hastalara nakledilmesi fonksiyonu bozulan doku ve organların rejenerasyonunu sağlayacaktır. Kanser hastalarında otolog kök hücrelerin transplantasyonunda en önemli sorun malign hücre kontaminasyonudur. Allojenik transplantasyonda ise hücreler farklı kişilerden alındığı için, alıcıda meydana gelen immün reaksiyonlar ve doku reddi bu alanın en önemli sorunudur. Dolayısıyla transplant materyalinin tümör hücrelerinden ve immün hücrelerden temizlenmesi nakledildiği dokuda uzun süreli ve sağlıklı rejenerasyonu sağlayacaktır. Klinik kullanım için bu hücrelerin saflaştırılmasında uzun yıllar çeşitli teknikler geliştirilmesine rağmen halen uygun ve etkili bir yöntem bulunmamaktadır. Son yıllarda geliştirilen mikroakışkan sistemler (mikroçipler) kolay, ucuz ve yüksek verimli olması nedeni ile araştırılmaktadır. Çeşitli mikrokapiller, mikrosütunlar, mikroporlarla dizayn edilen bu sistemlerde hücrelerin boyut, mekanik esneklik, deformabilite, hücre adezyonu ve elektrik yükleri gibi özelliklerine dayalı saflaştırma yapılmaktadır. Başlangıçta çok az sayıda bulunan dolaşımdaki tümör hücrelerini (DTH) yakalamak amacıyla geliştirilen bu sistemler şimdi çeşitli hücrelerin, mikroveziküllerin ve eksozomların saflaştırılması ve tanısı için kullanılmaktadır. Bu derleme, geleneksel ve gelişmekte olan hematopoetik kök hücre izolasyon yöntemleri ile bu yöntemlerin avantajları ve dezavantajlarını açıklamayı amaçlamaktadır.

Keywords: