Özet:

Amaç: Ovariektomi yapılmış ratlarda östrojen ve progesteron hormonlarının beraber veya ayrı uygulanmasının lipid peroksidasyon, antioksidatif aktivite (AOA) ile β-karoten, vitamin A ve C düzeyine olan etkisinin belirlenmesi amaçlandı. Gereç ve Yöntem: Araştırma overioktemi yapılmış ve her biri 10 rattan oluşan kontrol ve 3 deneme grubunda yürütüldü. Kontrol grubuna susam yağı, progesteron grubuna progesteron 2 mg/rat/gün, östrojen grubuna 17β-östradiol 10 mg/rat/gün, östrojen + progesteron grubuna 17β-östradiol 10 mg/rat/gün + progestagen 2 mg/rat/gün olarak 10 gün uygulandı. En son uygulamadan 2 saat sonra genel anestezi altındaki ratlardan alınan kan örneklerinde malondialdehit (MDA), AOA, β-karoten, vitamin A ve C düzeyleri ölçüldü. Bulgular: Tam kan MDA düzeylerinin kontrol gruba göre östrojen grubunda azaldığı, ancak diğer deneme gruplarında fark bulunmadığı tespit edildi. Plazma AOA düzeyinin östrojen ve östrojen + progesteron gruplarında kontrol ve progesteron gruplarına göre yüksek (p<0.05) olduğu belirlendi. Plazma β-karoten düzeyinin tüm deneme gruplarında kontrol grubuna göre azaldığı görüldü. Vitamin C düzeylerinin kontrole göre tüm deneme gruplarında yüksek olduğu bulunurken en yüksek artış östrojen ve östrojen + progesteron gruplarında saptandı. Öneri: Ovariektomi yapılmış ratlarda östrojenin antioksidan etkinliği artırarak lipid peroksidasyonunu azalttığı, progesteronun ise vitamin A ve C düzeyini artırmasına karşın lipid peroksidsyonuna etkisi olmadığı ifade edilebilir.

Anahtar Kelimeler: