Özet:

İnsanların refahını artırmayı amaçlayan her sosyal etkinlik, aktörlerin kim olduğuna ve hangi yaklaşım veya yöntemi kullandıklarına bakılmaksızın önemlidir. Endonezya'da bu tür faaliyetler, genellikle Kyai, Üstad veya din görevlileri tarafından kullanılan camiler, gayri resmi İslami eğitim kurumu olan pesantrenler (medreseler) aracılığıyla yürütülmektedir. Bu çalışmanın amacı, Endonezyalı Müslümanlar tarafından bireylerin, ailelerin ve toplumun ihtiyaçlarını karşılamalarına ve sorunlarını çözmelerine yardımcı olmak amacıyla yürütülen faaliyetleri araştırmak ve kaydetmektir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden görüşme yöntemi ve kaynak taraması yöntemi kullanılmıştır. Birincil kaynakları dini önderler ve faaliyetlere katılan kişilerle yapılan görüşmeler, ikincil kaynakları ise konuyla ilgili daha önce yapılan araştırma raporları ve ilgili dokümanlar oluşturmuştur. Çalışmada Muhammediye, Dompet Zuafa, Pondok Remaja-Yayasan İnabah ve Mescid Terminal olmak üzere dört tür İslami organizasyon incelenmiştir. Çalışma sonuçları, Müslümanlar tarafından başlatılan “sosyal hizmet” faaliyetlerinin sosyal rehabilitasyon, güçlendirme, koruma ve sigorta gibi hemen hemen tüm sosyal refah alanlarında yer aldığını göstermektedir. Dört olgu ile örneklendirilen bu faaliyetler, sosyal refah sorunlarını ele almayı amaçlamaktadır. Bahse konu sorunlardan kaynaklanan hemen tüm problemlerin finansal çözümünde zekât, infak, sadaka veya vakıflardan yararlanıldığı görülmektedir. Bu çalışmada incelenen dört olgu Endonezya’da sürdürülen İslami sosyal hizmet faaliyetleri hakkında yaklaşık bir perspektif sunabilmektedir. Bu faaliyetler sırasında edinilen Müslüman deneyimleri, kökleri yerel geleneklere dayanan profesyonel sosyal hizmet uygulamalarını zenginleştirmek ve geliştirmek için oldukça değerlidir.

Anahtar Kelimeler: