Özet:

Giriş: İşyerinde sigara bırakma faaliyetleri hem sağlık hem de güvenlik riskleri nedeniyle önemli ve öncelikli hale gelmiştir. Çalışmamızda patlama ve yangın açısından yüksek riskli bir iş yerinde çalışan işçilerin sigara bırakma programı sonrası 6 aylık sigara bırakma başarı oranlarını belirlemeyi amaçladık. Materyal ve Metod: Boya üretim biriminde çalışan 276 kişide zorunlu sigara eğitimi verildikten sonra sigara içtiği tespit edilen 147 çalışana sigara bırakma girişim (SBG) programına katılmaları teklif edildi. Çalışanlara veri toplama formu ile sigara başlama yaşı, içilen sigara miktarı (paket/yıl), aile üyelerinin sigara içme tutum ve davranışları, sigara içme sebepleri, sigara bağımlılığı ve zararları konusunda çalışanın öz değerlendirmesini içeren anketler düzenlendi. Fagerström nikotin bağımlılık testi (FNBT) ile bağımlılık düzeyleri sorgulandı. Bulgular: Çalışanlarının 270 (%97)'i erkek ve 6 (%3)'sı kadındı. Ortalama yaşları 36.8 ± 8.4 yıl idi. Aktif sigara içicisi olan 144 kişinin ortalama yaşı 38.4 ± 6.9 idi. Ortalama içilen sayı 18.5 paket/yıl ± 12.8 idi. Sigara başlama yaş ortalaması 19.8 ± 4.9 idi. Fagerström nikotin bağımlılık ölçeği puan ortalaması ise 6.6 ± 1.9 saptandı. Elli bir (%35.4) çalışan SBG'ye katıldı. Bu eğitimine katılan grup ile SBG eğitimine katılmayan grup arasında; kronik hastalık varlığı (p= 0.03), toplam tüketilen sigara (paket/yıl) (p< 0.001), sigaraya başlama yaşı (p= 0.001), sigara bırakmak için herhangi bir yöntem deneme durumu (p= 0.002), sigara zararı öz değerlendirme ortalama puanı (p< 0.001), FNBT ortalama puanı (p< 0.001), sigara bağımlılığı öz değerlendirme ortalama puanı (p= 0.001) ve sigaranın sosyal bir ortam olduğu düşüncesinin varlığı (p≤ 0.001) açısından istatistiksel olarak anlamlı fark bulundu. Altıncı ayın sonunda sigara bırakma oranları karşılaştırıldığında, SBG katılan gruptan 12 (%23) çalışan sigarayı bıraktı, 39 (%77) çalışan halen sigara içiyordu. SBP programına katılmayan gruptan ise 4 (%4) çalışan sigarayı bıraktı, 89 (%96) çalışan sigara içmeye devam ediyordu. İki grup arasındaki fark istatistiksel anlamlı idi (p< 0.001). Sonuç: Çalışmamızda sigara bırakma girişimine katılan çalışanlar katılmayanlara göre daha yüksek sigara bırakma oranı sergilemişlerdir. Çalışan sağlığını geliştiren bu uygulamaların standardizasyonu için yeni çalışmalara ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelimeler: