Özet:

Bu çalışmanın amacı etlik piliçlere içme suyuna sıvı formda sarımsak (Allium sativum L.) ekstraktı ilavesinin büyüme performansı, serum biyokimyasal ve immünoloik parametreler üzerine etkisini araştırmaktır. Araştırmada kontrol ve sarımsak ekstraktı (SE) uygulama grubu olmak üzere bir günlük yaşta, 384 adet karışık cinsiyette Ross 308 etlik civciv kullanılmıştır. Civcivler her uygulama grubu için 12 tekerrür (16 civciv/tekerrür) olacak deneme bölmelerine yerleştirilmiştir. Sarımsak ekstraktı ilavesi yetiştirme döneminin ilk iki haftasında 1ml  /  lt su olacak şekilde günlük olarak uygulanmıştır. Yetiştirme döneminin sonunda 35. günlük yaşta SE uygulama grubundaki piliçlerin 2296.1 g ortalama canlı ağırlık değeri ile kontrol grubuna (2144.5 g) göre daha yüksek olduğu bulunmuştur. Yemden yararlanma oranı kontrol ve SE uygulama grupları için sırasıyla 1.64 ve 1.50 olarak saptanmıştır. Yetiştirme dönemi sonunda, kontrol grubuyla kıyaslama yapıldığında, SE uygulama grubundaki piliçlerde total kolesterol, düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) ve trigliserid düzeylerinde düşüş, kan glukoz ve yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL) düzeyinde artış gözlenmiştir. İçme suyuna sarımsak ekstraktı ilavesi 35 günlük yaşta karaciğer enzimleri ve immünoglobulin düzeyleri ile lenfosit oranı bakımından uygulama grupları arasından önemli farklılıkların görülmesine neden olmuştur. Serum biyokimyasal parametrelerde gözlenen bu değişimler, sarımsak eksraktı ilavesinin etlik piliçlerde karaciğer hasarını azalttığı, bağışıklık düzeyini artırıcı yönde etki ettiğini ortaya koymaktadır. Dönem sonu canlı ağırlık değeri ve yemden yararlanma oranında gözlenen değişimler de dikkate alındığında, etlik piliç yetiştiriciliğinde sarımsak ekstraktının performansı artırıcı bitkisel ekstrakt olarak önerilebileceği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler: