Özet:

Bu araştırmada Sandıklı (Afyonkarahisar) havzasının genel hidrojeolojik ve hidrojeokimyasal değerlendirmelerinin yapılarak havzadaki optimum yeraltısuyu yönetim planlarının düzenlenmesi hedeflenmektedir. Sandıklı havzası, Ege bölgesinin Đç Batı Anadolu bölümünde yeralan ve Büyük Menderes havzasına açılan önemli havzalardan biridir. Sandıklı Kuruçay ovası ve Küçük Sincanlı ovası olmak üzere iki ovanın birleşmesinden oluşan Sandıklı havzası, yaklaşık olarak 1556 km2 ’lik bir alanı kapsamaktadır. Sandıklı havzası yarı kapalı bir havza özelliğine sahiptir. Havzanın içinden doğan Kestel çayı, havza dışında Büyük Menderes nehrinin sularına karışmakta ve Ege denizine dökülmektedir. Havzanın önemini artıran diğer bir unsur ise içerisinde 72 0C sıcaklığa ulaşan Hüdai sıcak ve mineralli kaynağının boşalımının bulunmasıdır. Hüdai jeotermal suları tektonizma ve volkanizma ile ilişkili olarak açığa çıkmaktadır. Çalışma alanı içerisinde Kuvaterner alüvyon, Pliyosen çökeller ve Kretase kireçtaşları önemli akifer ortamları oluşturmaktadır. Havzada Eylül-2008 ve Mayıs-2009 dönemlerinde yapılan yeraltısuyu seviye ölçümlerine göre, havzanın genel yeraltısuyu akım yönünün Büyük Menderes Nehri’ne doğru olduğu belirlenmiştir. Çalışma alanında yaklaşık 1072 adet sondaj kuyusu bulunmaktadır. Bu kuyulardan içme ve yoğun olarak sulama amaçlı kullanım mevcuttur. Bölgede aşırı su çekimi nedeniyle yeraltısuyu seviyesinde düşümler (ortalama 10 m/yıl) gözlendiği için, günümüzde yeni sondaj kuyularının açılmasına izin verilmemektedir. Bu durum Hüdai jeotermal sularını da olumsuz etkilemekte olup, havza bazında ayrıntılı hidrojeolojik araştırmaların gerekliliğini ortaya çıkarmaktadır. Herhangi bir su kaynağının kullanım koşullarını sınırlayan en önemli etken suyun hidrojeokimyasal özellikleridir. Bu çalışmada havzadaki yeraltısularının genel hidrojeokimyasal değerlendirmelerinin yapılabilmesi için temsili seçilen lokasyonlardan analizler yapılmıştır. Elde edilen sonuçlar yeraltısularının Ca-HCO3’lı sular fasiyesinde olduğu belirlenmiştir. Hüdai sıcak ve mineralli su kaynağı ise Na-Cl ‘lü su sınıfındadır. 

Anahtar Kelimeler: