Özet:

Giriş ve Amaç: Doğurganlık çağındaki kadınlar tüm olağanüstü durumlarda olduğu gibi savaşlarda ve zorunlu göçlerde de en riskli gruplar arasındadır. Bu çalışma zorunlu göç ile ilimize gelen Ezidi kadınların doğurganlık özelliklerini, aile planlaması yöntemi kullanma durumlarını ve doğum öncesi/sonrası bakım hizmeti alıp almadıklarını, anne ve bebek sağlığı için önemli bir gösterge olan hemoglobin düzeylerini değerlendirmek amacıyla yapıldı. Yöntemler: Tanımlayıcı kesitsel tipte olan bu çalışma, Temmuz 2015-Şubat 2016 tarihleri arasında Diyarbakır Büyükşehir Belediyesine bağlı bir çadır kentte yaşayan 15-49 yaş arası evli kadınlarla yapıldı. Çalışmanın evreni çadır kentte yaşayan 15-49 yaş evli kadınlar idi. Çadır kentteki 15-49 yaş evli kadın sayısı 580 idi. Örnekleme alınma kriterlerini sağlayan toplam 248 kişi araştırmaya kapsamına alındı. Kadınlara yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak sosyodemografik bilgileri ve doğurganlık özellikleri ile ilgili 35 sorudan oluşan bir anket uygulandı. Kadınlardan aseptik koşullarda yaklaşık 5 mililitre venöz kan alındı. Örnekler 12 saat içerisinde Dicle Üniversitesi Hastanesi Merkez Laboratuvarı'na gönderildi, Cell-Dyn Ruby Hematology Analyzer (Abbott, ABD) otomatize sistemi ile hemoglobin düzeyleri belirlendi. Bulgular: Çalışmaya katılan kadınların %72,6’sı okuryazar değildi. Kadınların ortalama evlenme yaşı 17,8±3,4, ilk doğum yaşı 19,4±3,3, doğum sayıları 4,6±3,2, yaşayan çocuk sayıları 4,1±2,8 ve sahip olmak istedikleri çocuk sayısı 4,7±2,2 idi. Aile planlaması yöntemleri ile ilgili bilgisi olanların oranı %83,9, çalışmanın yapıldığı dönemde aile planlaması yöntemi kullananların oranı %50 idi. Kadınların %10,1’i Türkiye'ye geldikten sonra doğum yapmış ve bunların %72’si doğum öncesi bakım, %40’ı doğum sonrası bakım hizmeti almıştı. Eğitim almamış/ilkokul bitirmemiş kadınların aile planlaması yöntemi kullanma oranı ve aile planlaması hakkında bilgisi ilkokul ve üstü bir okul bitirenlerden daha yüksek olup gruplar arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p<0,05). Kan hemoglobin düzeyleri kadınların %83,7'sinde normal sınırlarda (≥12 g/dL), %16,3'ünde ise düşük (<12 g/dL) olarak saptandı. Sonuç: Araştırmaya alınan kadınların eğitim düzeyi düşüktü. Kadınlar doğurganlık özellikleri açısından dezavantajlıydı. Zorunlu göçe maruz kalan kadınlara temel sağlık hizmetleri ücretsiz olarak sunulmalıdır. Bilgi ve hizmetlerin kendi dillerinde olması, sunulan hizmetlerin etkinliğini de arttıracaktır.

Anahtar Kelimeler: