Views
84
Downloands
13
Türkiye Türkçesinin söz varlığında çok sayıda bitki adı mevcuttur. Bunlara Türkiye Türkçesi ağızlarında farklı adlandırmalarla anılan bitki adlarını da ilave edersek bu sayı önemli oranda artacaktır. Zira Türk coğrafyasında her bitkinin değişik sayıda farklı adı hatta her adın da farklı değişkeleri bulunmaktadır. Örneğin, yerel ağızlarda hindiba için ak günek, çatlankoz, gügeyik, hindibağ yavşan otu için acı ot, kara pelin, sancı otu gibi adlar kullanılmaktadır. Bu adların birçoğu, sözlüklere ya da botanikle ilgili kitaplara henüz girmemiştir. Oysa Türkiye’nin genelinde farklı söyleyiş biçimleriyle kullanılan on bin civarında yabani bitki adının olduğu bilinmektedir. Bu sayı, Bozkır kültürünün kurucusu kabul edilen Türklerin doğayla olan etkileşimini yansıtan önemli bir rakam, Türk coğrafyasındaki bitki çeşitliliğini gösteren kayda değer bir veridir. Bitki adlarının Türkçenin söz varlığında kapladığı alanı belirlemede bu verilere ihtiyaç vardır. Çünkü milletlerin kavramlar dünyasını, onların yaşam tarzı, hayat felsefesi, kültürel yapısı, beslenme alışkanlığı, barınma şekli ve ekonomik hayatı belirler. Sözcüklerin her biri, bir kimliğin ifadesidir bünyesinde Türk kültüründen derin izler gizler. Türklerin bitkilere verdiği adlar da bu tür sözcüklerdendir. Dolayısıyla Türk dili ve kültürü, bitki adlarından bağımsız düşünülemez. Bu çalışmada, Kütahya ve yöresi ağızlarındaki bitki adları ve bunların kavram alanlarına giren 170 sözcük ele alınmıştır. Bunun için Derleme Sözlüğü, Tuncer Gülensoy’un “Kütahya ve Yöresi Ağızları” adlı eseri ile Kütahya ve yöresi ağızları üzerine yapılan yüksek lisans tezlerinden yararlanılmıştır. İlk önce tarama yöntemiyle yazılı kaynaklarda geçen Kütahya ve yöresine ait bitki adları belirlenmiş, fişlenmiş sonra derleme yöntemiyle Kütahya ve yöresi ağızlarıyla ilgili çalışmalarda henüz kayıt altına alınmayan bitki adları tespit edilmiştir. Mevcut adlar, alfabetik olarak sıralanmış ve tematik olarak sınıflandırılmıştır. Bunların günümüzdeki karşılıkları, Baytop’un “Türkçe Bitki Adları Sözlüğü” adlı sözlüğünden de faydalanılarak verilmiştir. Elde edilen veriler, sayısal olarak değerlendirilmiş çalışmanın sonunda da tablolar şeklinde sunulmuş grafiklerle gösterilmiştir.
There are a lot of names in the Turkish language. If we add to them the names of the plants mentioned in different names in the Turkish mouth, this number will increase significantly. In the Turkish geography, each plant has a different number of different names, even each name has a different variation. For example, in the local mouths are used names such as acne, scratch, rubber, rubber; painful grass, black pelin, painful grass for the beef. Many of these names have not yet entered dictionaries or books related to botanics. It is known that around ten thousand wild plants are used in different speaking forms throughout Turkey. This number is an important figure that reflects the interaction of the Turks with nature, which is considered the founder of the Bozkır culture, a remarkable data that shows the plant diversity in the Turkish geography. These data are needed to determine the area the plant names cover in the Turkish word existence. For the concepts of nations determine the world, their way of life, their philosophy of life, their cultural structure, their eating habits, their way of residence and their economic life. Each word is an expression of a identity; it hides deep traces of Turkish culture in it. The names that the Turks give to the plants are also of such words. Therefore, the Turkish language and culture cannot be considered independent of the plant names. In this study, we discussed the plant names in the mouths of Kütahya and its surroundings and 170 words that enter their conceptual areas. For this, the Assembly Dictionary has been used by Tuncer Gülensoy's work "Kutaya and the area mouths" and the master's theses on Kutaya and the area mouths. In the first instance, the name of the plant is identified and the name of the plant is identified and the name of the plant is identified and the name of the plant is identified and the name of the plant is identified and the name of the plant is identified and the name of the plant is identified and the name of the plant is identified. The existing names are alphabetically classified and thematically classified. Their current responses were also given by using Baytop's "Turkish Plant Names Dictionary" dictionary. The data obtained were numerically evaluated; at the end of the study were presented in the form of tables; displayed with graphs.
Field : Filoloji; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Journal Type : Uluslararası
Article Detail 
Similar Articles
Download PDF
Journal Information
Listen Paper
Cite
Print This Page
Share
Mendeley
