Özet:

Modern koşullar altında biçimlenen toplumsal adalet toplumsal kaynakların dağıtımını, normatif ilkelere dayanan ideal bir kurumsal ve siyasi yapı içinde ele alır. Böyle bir yapıda devletin rolü mevcut eşitsizlikleri, dağıtımcı bir adalet anlayışı çerçevesinde düzenlemektir. John Rawls’un liberal eşitlikçi bir perspektiften ortaya koyduğu kuramı, bu çağdaş adalet anlayışının en olgun ifadesi sayılır. Öte yandan modern toplumsal koşulların sadece kaynakların dağıtımı üzerinde değil, tüm topluma yayılan özneler-arası ilişkiler üzerinde de önemli etkileri vardır. Axel Honneth’in toplumsal patolojiler olarak adlandırdığı bu olumsuz etkiler, toplumsal adaletin sınırlarının dağıtımdan daha öteye, tanınma mücadelelerine doğru genişletilmesi gerektiğini işaret eder. Adaletin kapsamını sorgulamamıza izin veren bu yaklaşım, onu yalnızca kuramsal bir tartışmanın konusu olarak değil, adaletsizlik deneyimlerinden yola çıkarak sürekli yeniden tanımlanan bir kavram olarak ele alır. Çağdaş toplumsal hareketler nezdinde tanınma mücadeleleri olarak karşımıza çıkan ahlaki taleplerin toplumsal adaletin geleneksel çerçevesini zorlaması, adil bir toplum fikrinin, sınırlı dağıtımcı perspektifin ötesinde aranması gerektiğini gösterir. Tanınma taleplerinin ötesinde ortak bir “toplumsal adalet mücadelesi” oluşturmak ise ancak tekil adaletsizlik deneyimleri arasında pratikte olduğu gibi kuramsal düzlemde de bağ kurabilmekle mümkündür

Anahtar Kelimeler: