Özet:

Azerbaycan sahası âşık edebiyatının kurucusu sayılan Âşık Kurbani 16. yüzyılda yaşamıştır. Hayatı hakkında tarihî kaynaklarda bilgi bulunmayan Kurbani’nin biyografisi şiirleri ve adına anlatılan hikâyeye dayanılarak oluşturulmuştur. Sözlü kaynaklar ile az da olsa yazma kaynaklardan ulaşılan şiirleri ve hikâyesi zaman içinde varyantlaşarak günümüze ulaşmıştır. Azerbaycan (Kuzey ve Güney) sahasında yetişmiş bir âşık olduğundan Kurbani’nin şiirleri ve hikâyesinin varyantları üzerine yahut bunların yorumlanmasıyla ilgili bu sahada çok sayıda yayın yapılmıştır. Âşık Kurbani’nin şiirleri ve hikâyesi Anadolu sahasında da yazılı ve sözlü kaynaklarda yer bulmuştur. Bu konudaki sözlü derlemeler daha çok Azerbaycan sahasına yakın yerlerden (Doğu Anadolu Bölgesi) yapılmışken Kurbani’ye ait bilgilerin bulunduğu cönkler, mecmualar ve risaleler gibi yazma kaynaklar ise Anadolu’nun daha farklı bölgelerinde tutulmuştur. Bu çalışmada Kurbani hikâyesinin bulunduğu bir yazma risale ile bu risalede kayıtlı hikâye konu edilmiştir. Söz konusu hikâyenin ilk kez yayınlandığı bu çalışmada Âşık Kurbani tanıtılarak Türkiye’deki kaynaklar ve çalışmalar hakkında bilgi verilmiştir. Kurbani ile Perüzat Hikâyesinin Çorum Yazma Varyantı şeklinde adlandırdığımız metnin epizotları gösterilmiştir.

Anahtar Kelimeler: