Özet:

Bu çalışmada Türkiye’nin enerji dışı ithalatını etkileyen faktörlerden döviz kuru ve Brent petrol fiyatının etkileri incelenmiştir. Bu amaca yönelik zaman serisi analizleri kullanılmış ve çalışmada kullanılan seriler 1999 ve 2019 yıllarını kapsamaktadır. Dolar ve Euro döviz kurları ile Brent petrol fiyatları açıklayıcı değişken, enerji dışı ithalat verileri ise bağımlı değişken olarak alınmıştır. Kısa ve uzun dönemli ilişkilerin tespiti için eş bütünleşme ve hata düzeltme modelleri kullanılmıştır. Euro kuru hariç dolar döviz kuru ve Brent petrol fiyat değişkeni için istatistikî bakımdan anlamlı katsayılar elde edilmiştir. Regresyon analizi sonucunda, modelin açıklama gücünün %10,83 ve 0,01 düzeyinde anlamlı olduğu, diğer şartlar sabitken kısa dönemde dolar döviz kurunda yaşanan %1’lik artışın enerji dışı ithalatı %0,61 azalttığı, Brent petrol fiyatlarında %1’lik artışın ise enerji dışı ithalatı %0,19 artırdığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Sonuç olarak analiz yapılan dönemde Türkiye’nin enerji dışı ithalatı üzerinde Euro döviz kurunun bir etkiye sahip olmadığı, dolar kuru ile Brent petrol fiyatının ise etkisi bulunduğu gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: