Özet:

Mahmut Esat Bozkurt’un, Türk hukuk devrimini başlatan devlet adamı sıfatıyla hem hukuk sistemimiz hem de inkılap tarihimiz açısından en önemli şahsiyetlerden biri olduğu kabul edilmektedir. Cumhuriyet’in ilk yıllarında modern devletlerin temel kanunlarının iktisap edilmesine ve Yeni Türkiye’de uygulanmasına ön ayak olan bir hukuk adamı olarak Bozkurt, aynı zamanda Ankara Hukuk Fakültesi’nin kurucusu ve uluslararası Bozkurt-Lotus davasında Türk tarafının savunucusu özellikleriyle de tanınmaktadır. Gerek özel hayatında gerek devlet hayatında çok yönlü bir karaktere sahip olan Mahmut Esat, Devletin anayasal sisteminin oluşturulması devresinde, bir kısmı anayasal ve yasal sisteme de yerleştirilen oldukça önemli fikirler ileri sürmüştür. Bu makalede Bozkurt’un kısaca siyasal kariyerinden bahsedildikten sonra, esas olarak onun anayasacılık anlayışına ve bu bağlamda kendine özgü düşüncelerine ve teorilerine değinilmektedir. Bu çerçevede Mahmut Esat’ın Kemalizm öğretisi ve bu öğretiyi açıklamak üzere başvurduğu politik gerekçeler incelenmektedir. Bozkurt’un Kemalizm öğretisinin dayanağı olan milliyetçilik, demokrasi, laiklik ve sosyalizm kavramlarına çalışmada özellikle daha geniş bir yer ayrılmaktadır. Makalede ayrıca Bozkurt’un Türk anayasa hukukuna ilişkin gelişmeler konusundaki temel düşünceleri, anayasal sistem hakkındaki yorumları, birtakım anayasal temel hak ve hürriyetlerle ilgili kabulleri ile çeşitli siyasal sistemler hakkındaki fikirleri incelenmektedir.

Anahtar Kelimeler: