Abstract:

KKTC’de devletin resmî iletişim ve eğitim öğretim dili olan Türkçe, ülke içerisinde aynı zamanda çeşitli kitleler tarafından ikinci dil olarak rağbet görmektedir. Bu araştırmanın amacı KKTC’de ikinci/yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin yaş, cinsiyet, eğitim gibi değişkenlere göre dil öğrenme ihtiyaçlarını belirlemektir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Iwai ve diğerleri (1998) tarafından geliştirilen ve Çangal (2013) tarafından geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılarak Türkçeye uyarlanan Dil İhtiyaç Analizi Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın evreni 2022 yılında KKTC genelinde çeşitli dil merkezleri ve yükseköğretim kurumlarına bağlı birimlerde Türkçe öğrenen yetişkinlerden; örneklemi ise A1, A2 ve B1 seviyesinde öğrenim gören 202 öğreniciden oluşur. Araştırma örneklemi Kongo, Nijerya, Zimbabwe gibi Afrika ülkeleri ağırlıklı olmak üzere 39 farklı ülkeden gelen öğrenicilerdir. Araştırmada toplanan veriler SPSS 21.0 programı ile analiz edilmiştir. Öncelikle normal dağılım varsayımları kontrol edilmiştir. Verilerin normal dağılım göstermemesinden dolayı iki kategorili bir değişken ile bir sürekli değişken arasındaki farklılığı test etmede Mann Whitney U testi, ikiden fazla kategorili bir değişkenle bir sürekli değişken arasındaki anlamlı farklılığı test etmede Kruskal Wallis testinden yararlanılmıştır. Kruskal Wallis testi sonucunda ortaya çıkan anlamlı farklılıkların hangi gruplar lehine olduğu belirlemede ise ikili karşılaştırmalar Mann Whitney U testi ile yapılmış ve anlamlı farklılığı test etmede Bonferroni düzeltmesi formülü ile yeni anlamlılık değerine göre yorumlamalar yapılmıştır. Araştırmada KKTC’de ikinci/yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlerin dil öğrenme ihtiyaçlarının alt boyutlarının sırasıyla; sınıf içi iletişim kurma, eğitim ve iş imkânı, ticaret yapma ve bireysel ilgi ve ihtiyaçlardan oluştuğu görülmüştür. Öğrenicilerin dil öğrenme ihtiyaçları ile cinsiyet değişkeninin ticaret yapma ve bireysel ilgi ve ihtiyaçlar alt boyutlarında erkek öğrenicilerin lehine anlamlı farklılık gösterdiği görülmüştür. Öğrenicilerin dil öğrenme ihtiyaçları ile yaş değişkeninin bireysel ilgi ve ihtiyaçlar alt boyutu dışındaki üç boyutta anlamlı farklılık göstermediği görülmüştür. Öğrenicilerin dil öğrenme ihtiyaçları ile eğitim durumu değişkeninin, eğitim ve iş imkânı bulma ve bireysel ilgi ve ihtiyaçlar alt boyutlarında lisansüstü öğrencilerin lehine anlamlı farklılık gösterdiği tespit edilmiştir.

Keywords: