Özet:

Bu çalışmada, Keban Yusuf Ziya Paşa Camiinin önemli kısmını teşkil eden ahşap elemanlarında yapılan restorasyon çalışmaları irdelenmiştir. Keban Kurşunlu Camii, 1795 yılında Elazığ’ın Keban İlçesinde Yusuf Ziya Paşa tarafından yaptırılmıştır. Osmanlı Dönemi mimari özelliklerini taşıyan cami, ilçedeki külliyeden geriye kalan birkaç yapıdan biri olup, mermer minberi, kubbe işlemeleri, ahşaptan yapılan kadınlar mahfili, vaaz kürsüsü, kapıları ve pencere kepenkleri ile ünlüdür. Yapımından sonra, Osmanlı Döneminde yapılmış bir restorasyon çalışması hakkında kayıtlı bilgi bulunmamasına karşın, 1800’lü yılların sonlarına doğru bazı müdahalelerin yapıldığı belirtilmektedir. Vakıflar Genel Müdürlüğü kayıtlarına göre, ilk olarak 1965 yılında gerçekleştirilen restorasyondan sonra 1999 yılında ikinci restorasyon çalışması yapılmıştır. Gözlem ve fotoğraflama yoluyla yapılan incelemelerde, onarım çalışmalarının daha çok yapının taşıyıcı elemanlarında yoğunlaştığı, diğer kısımların ise olduğu gibi bırakıldığı görülmüştür. Ahşap vaaz kürsüsü, kullanılmaz halde olup, caminin kapalı bölümünde muhafaza edilmektedir. Pencere kepenklerinde hiçbir işlem yapılmamıştır. Ahşap kapılar ve kadınlar mahfili, anlaşıldığı kadarıyla koruma amaçlı boyanmıştır. Camide bulunan ahşap elemanların onarımında kullanılan malzeme özellikleri ve yapım teknikleri dikkate alınmadan gerçekleştirilmiş olması nedeni ile telafisi oldukça güç olan hatalara yol açtığı gözlemlenmiştir. Sonuç olarak, camide bulunan ahşap elemanların eksik parçaların tamamlanması ve gelecek kuşaklara aktarılması için ivedilikle restorasyon işlemlerinin başlatılması, restorasyon çalışmalarında yapının bütün olarak ele alınması yerine her bir bölümün ilgili uzmanlarca incelenerek yapılacak işlemlerin belirlenmesi gerektiği önerisinde bulunulmuştur. 

Anahtar Kelimeler: