Özet:

Tarihsel gelişimi çerçevesinde değerlendirildiğinde insan zihninin gelişimi, ya da kısaca bilişsel gelişim, üzerine gerek Vygotsky ve gerekse Piaget’nin hemen hemen aynı dönemlerde ve fakat farklı ontolojik, epistemolojik ve tarihsel-kültürel kabullerle kafa yormaya başladığını görmekteyiz. Genel olarak bakıldığında, Vygotsky ve Piaget yaklaşımı arasındaki ayrışmanın, farklı ve belirleyici diğer olası etmenlerle birlikte öncelikli olarak, homo sapiensin gelişiminde tarihsel-toplumsal etkilerin biçimlendirici etkilerinin payı üzerinden ideolojik bir temel üzerinde şekillendiğini görüyoruz. Zorlama bir diyalektik neticesinde elde edilecek fikri ürünler nihayetinde her iki kuramsal yaklaşımın da insan zihninin gelişimi ve bu gelişimin modifikasyon usulleri bağlamında kendi bünyelerinden doğru getirdikleri kabul ve yöntemlerin tek tek alındıklarında elde edilecek yordama veriminden taviz verilmesi neticesini de beraberinde getirmektedir. İşbu husus ışığında Vygotsky ve Piaget’nin fikirleri mevcut yazı ekseninde kendi tarihi gelişim ve kavramsal çerçeveleri kapsamında değerlendirilerek bilişsel gelişim sürecine ve eğitim alanındaki uygulamalarına dair görüşleri ayrı ayrı ele alınarak her iki kuramsal yaklaşımdaki ortak varlıkları öne sürülebilecek çeşitli nosyonlara değinilmiştir.

Anahtar Kelimeler: