Abstract:

Bu makalede, Zap suyu havzası hidroelektrik potansiyeli (HEP) araştırılmıştır. Zap suyu havzası, Dicle havzasının bir alt havzasıdır. Bölgenin %96’sından fazlası dağlıktır.  Zap suyunun drenaj alanı 6780 km2 olup, Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yer alır.  Zap havzası hidroelektrik potansiyelini belirlemek için, öncelikle, akım gözlem istasyonlarının farklı yıllarına ait tarihi dataların aylık akım verileri incelenerek, Zap suyuna ait uzun süreli akım verileri kullanılmıştır.  Yapılan hesaplar sonucu, bu potansiyelin kullanılması ile 176,5 megavat (MW) kurulu güç ve 1321,10 gigavat (GWh) elektrik enerjisi üretilebilecektir. Zap havzasının bütün hidroelektrik potansiyelini değerlendirmek için, küçük hidroelektrik potansiyel hariç, Zap nehri vadisi üzerinde 7 adet baraj inşa edilmesi gerekir.  Ana akarsu üzerinde bu barajlar gerçekleştirildiği zaman, Zap suyunun kontrolü sağlanmış olacaktır.  Yani, Zap suyu potansiyeli entegre bir proje halinde Zap havzasında gerçekleştirilmiş olur.  Tahminen küçük hidroelektrik potansiyel miktarı, büyük barajlara ait miktarının en az %25’i kadardır.  Barajların maliyetlerini azaltmak için, Ön Yüzü Beton Kaplı (CFRD) tip barajların planlanması gerekir.  Bu hidroelektrik potansiyelin geliştirilmesi ile Türk ekonomisine önemli bir parasal katkı sağlanacaktır. 

Keywords: