Özet:

Okul öncesi sınıflarının fizikseli şartlarının uygunluğu hem okul öncesi dönem çocuğunu, hem okul öncesi öğretmenlerini, hem de tüm öğrenme-öğretme sürecini etkilemektedir. Sınıf ortamının eğitim üzerindeki diğer etkileri de düşünüldüğünde, okul öncesi sınıflarının fiziksel özellikleri ve tasarımlarına ilişkin yürütülen çalışmaları gözden geçirmenin gerekli olduğu ortaya çıkmaktadır. Bu araştırma, Türkiye’de, okul öncesi sınıflarının fiziksel şartları, ortamı, düzenlenmesi ve tasarımına ilişkin yapılmış çalışmaları inceleyen bir doküman incelemesi çalışmasıdır. Araştırmada, 1989-2019 yılları arasında yapılmış çalışmalara, çeşitli veri tabanları incelenerek ulaşılmıştır. Yapılan taramada “okul öncesi sınıfının fiziki/fiziksel özellikleri”, “okul öncesi sınıf ortamı”, “okul öncesi sınıfının düzenlenmesi” ve “okul öncesi sınıfı tasarımı” anahtar kelimeleri kullanılmıştır. Yapılan alan yazın taraması sonucunda toplam yirmi çalışmaya ulaşılmıştır. Araştırma amaçları farklı başka birçok çalışmada, okul öncesi sınıflarının iç ve dış mekan özelliklerine değinilmiş olmasına rağmen, bu çalışmanın gözden geçirdiği spesifik amaç olan okul öncesi sınıflarının fiziksel özelliklerini ve tasarımlarını tek başına inceleyen çalışmaların sayısının az olduğu görülmüştür. Araştırma kapsamında ulaşılan çalışmalar; araştırma amacı, yöntemi, katılımcıları, veri toplama araçları, analiz yöntemi ve bulgularına göre analiz edilmiştir. İncelenen araştırmalarda okul öncesi öğretmenlerinin sınıfların fiziksel ortamlarından çeşitli nedenlerle şikayetçi oldukları, okul öncesi eğitim kurumlarındaki iç mekanlarla ilgili kalite standartlarının belirlenmesi ve buna uygun düzenlemeler yapılması gerektiği vurgulanmaktadır. Buna göre, okul öncesi eğitim kurumlarındaki iç mekanlar için eğitim kalitesini ve verimliliğini artıracak düzenlemeler yapılması, buna ilişkin iyileştirmelerin, okul yöneticileri, okul öncesi öğretmenleri ve bu düzeyde eğitim veren branş öğretmenleri, diğer hizmet personelinin, okul öncesi çocukların ailelerinin ve bu çocukların görüşlerine dayalı olarak yapılacak yeni araştırmalarla desteklenmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler: