Abstract:

Tevrat, İncil ve Kur’an-ı Kerim’de geçen Yusuf Peygamber kıssası, farklı sanat dallarında yüzyıllar boyunca çeşitli sanatçılar tarafından tekrar tekrar işlenmiş evrensel bir hikâyedir. Bu çalışmada, Yusuf Peygamber kıssasında işlenen konulardan biri olan Yusuf ile Züleyha arasındaki aşk ilişkisinin Reşat Nuri Güntekin’in Eski Hastalık (1938) adlı romanında yeni bir bağlamda nasıl yeniden yazıldığı üzerinde durulacaktır. İki metin arasındaki benzerlik, ortaklık ve farklılıklar metinlerarasılığın; anıştırma, öykünme, tersine çevirme, anlamsal ve biçimsel dönüştürüm teknikleri aracılığıyla tespit edilip, yorumlanmıştır. Eski Hastalık adlı romanda boşanmak üzere olan Yusuf ve Züleyha adlı karı kocanın birlikte çıktıkları uzun gemi yolculuğu sırasında geçmişleri ve şimdileri üzerinde durulurken geleceklerinin ne olacağı sorusu bir merak unsuru olarak işlenir. Romanda Yusuf ve Züleyha isimlerinin anımsattığı geleneksel figürlerle olan benzerlik ve farklılıkları açıkça belirtilir. Romanda kıssadan farklı olarak başkahraman Züleyha’dır. Yusuf, Züleyha’nın düşünsel ve varoluşsal dönüşümünü gerçekleştirebilmesinde ona rehberlik etmesi bakımından önem kazanır. Reşat Nuri Güntekin’in alt-metin olarak seçtiği evrensel hikâye üzerinde yaptığı başlıca ve en mühim dönüştürümün tersine çevirme olduğu belirlenmiştir.

Keywords: