Abstract:

Sanatın prehistorik dönemden günümüze kadar var olan, bağlı bulunduğu dönem ve dönemin sosyal düzeninin insan psikolojisi üzerinde etkisinin tezahürü olarak varlık gösteren bir olgu olduğunu, biçim ve içeriğinin de yine bu bağlamda değişkenlik gösterdiğini, sanatın anlamı ve benzer sorulara getirilecek cevapların muğlaklığı nedeniyle yüzeysel bir açıklama olacaktır. Sanat varlık gösterdiği an itibariyle sosyal çevre ile etkileşim halindedir. Dolayısıyla sanatın üretim sürecinde çevresel faktörlerle bağıntılı gelişen sosyal değişimlerin payı yadsınamaz bir geçektir. Bu sosyal değişimler ve maruz kaldığı etkiler doğrultusunda eser üreten sanatçı, bazen çağın dayatmalarından kurtulmak için sanatın gücüne yönelse de, döngüsel bir süreç olan etkileşimin bir dişlisi haline gelmektedir. Bu döngüsel süreçte sanat üreticisi her ne kadar sanatın arındırıcı gücünden faydalanmaya çalışsa da sanatın insan psikolojisinin bir yansıması olduğu gerçeğini unutmakta ve bu arayış kendi içerisinde savunduğu doğrunun karşıtını da barındırdığı için, karşı çıkılan dayatmalara olanak sağlamaktadır. Bu sebeple dönemin en büyük yansıtıcısı haline gelen sanat, bir süre sonra karşı çıkmakta olduğu ilerleyişin en büyük savunucusu haline de gelmektedir. Örneğin; günümüz sanatının en büyük problemi ve kültür endüstrisinin getirisi olan meta sanatına karşı üretilen sanat eserlerinin de yine meta olarak değer görmesi gibi. Bu döngü tüketimin üretimi gerekli kılması nedeniyle yeni üretimlere ihtiyaç duyulmasından kaynaklı olarak tüketimde sürekliliği zaruri kılmakta ve sanatı da diğer tüketim malzemeleri gibi Diderot etkisiyle zincirleme tüketime maruz bırakarak diyalektik bir süreci zorunlu hale getirmektedir.  

Keywords: